تحلیل گستره فضایی عناصر و مواد آلاینده در محدوده شهری باقرشهر تهران

دشت آبرفتی جنوب ری از دهه 1330 به واسطه نزدیکی به تهران و خطوط ارتباطی، داشتن زمین های هموار و منابع آب، کانون استقرار صنایع عظیمی چون پالایشگاه نفت تهران و مجموعه های مرتبط گردیده که آلایندگی خصلت ذاتی همه آنهاست. هدف این تحقیق بررسی منابع آلایندگی و گستره فضایی عناصر آلاینده، مشتمل بر ترکیبات نفتی، نیکل، وانادیم، روی و گوگرد در هوا، خاک و گیاهان در محدوده شهری باقرشهر بوده است. محدوده مطالعاتی در 4 کیلومتری جنوب شهر تهران قرار گرفته و 551.5 هکتار وسعت دارد. منبع داده ها، سنجش های مستقیم صورت گرفته به کارفرمایی شهرداری باقرشهر بوده که با استفاده از ابزارidw  در سیستم اطلاعات جغرافیایی میان یابی شده و تفسیر نتایج، از روی نقشه های حاصل، صورت پذیرفته است. یافته های تحقیق گویای سطح بالای آلودگی در هوا، خاک و گیاهان است. در نیمی از اوقات، غلظت ذرات معلق در هوا فراتر از حد استاندارد بوده و برای خاک ها نیز میانگین رقم mg/kg15362 ترکیبات نفتی درخاک، روشنگر شدت آلودگی هاست. پهنه بندی کلی آلاینده ها نشانگر آلودگی بیشتر نواحی جنوب شرقی شهر است که با پهنه بندی آلاینده ها در خاک انطباق زیاد داشته و با پهنه بندی در گیاهان نیز کم و بیش منطبق است اما با پراکندگی آلاینده های هوا منطبق نمی باشد. منشاء آلودگی های جوی، صنایع منطقه، عملیات بارگیری و حمل سوخت و حمل و نقل بوده است. نفوذ آلودگی ها به خاک و گیاهان کمتر از منشاء جوی بوده و عبور کانال فاضلاب وآبیاری فضای سبز با آب های آلوده چاه هایی که در داخل و اطراف شهر قرار دارند در پراکنش آلودگی ها تاثیرگذار بوده اند.

Investigating Spatial Distribution of Pollutants in the Town of Baghershahr, Tehran, Iran

Since the mid20th century, alluvial plains in the south of Rey township, due to the vicinity to Tehran city and roads, has favored the establishment of giant plants such as Tehran oil refinery and its auxiliary that air and land pollutions are inevitably part of such industries. This study is provided to investigate the sources and spatial spreading of a contaminant in the air, soils, and plants of Baghershar town. The studied town locates in 4 km from Tehran and has an area of 551.5 hectares. The data obtained from the measurements had been done by Baghershahr municipality in 2016. Resource data were arranged within a GIS framework and it is used interpolation methods to produce zoning maps. Findings show that in half of the time, the concentration of particles in the air, exceeds the standard limit, and for soils, the average amount of 15362 mg/kg of TPHs indicate high contamination. Combined zoning maps showed that southeast of the city was more polluted. This zoning map is highly consistent with the zoning of pollutants in the soil and is more or less consistent with the zoning in plants, but does not conform to zoning map of air pollutants. Plants and industrial complexes, loading, and transferring fuels, and transportation were a source of atmospheric pollution. Penetration of contaminants into soils and plants is often from nonatmospheric origins, but passing the wastewater channel alongside the town, and green spaces irrigation with polluted water extracted from wells, affecting contaminants spreading.