برآورد فرسایش خاک با استفاده از مدل rusle و شناسایی موثرترین عامل آن در حوضه آبخیز دهکهان (جنوب کرمان)

خاک یکی از مهم ترین عوامل تولید است که در زندگی اقتصادی و اجتماعی انسان تاثیر بسیار دارد .سطح زمین عموماً به وسیله خاک و دیگر نهشته های سطحی پوشیده شده است . فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل و مشکلاتی است که امروزه با آن مواجه هستیم . بهره برداری های روز افزون و عدم مدیریت صحیح انسان بر محیط طبیعی تاثیر زیادی بر تشدید روند تخریب و فرسایش خاک دارد. در این تحقیق با تحلیل پارامترهای موثر فرسایش و تولید رسوب در حوضه ی آبخیز دهکهان با مساحت 9923.2 هکتار در جنوب استان کرمان مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق ضمن بررسی های میدانی، اطلاعات جغرافیایی (gis)اسناد و مدارک مختلف از جمله نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، پوشش گیاهی، آمارهای مختلف مربوط به ایستگاه های باران سنجی و همچنین تصاویر ماهواره ای به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفت.. برآورد میزان فرسایش در محدوده مطالعاتی از مدل تجدید نظر شده ی جهانی فرسایش خاک (rusle) در محیط نرم افزار آرک جی آی اس انجام گردید. با بررسی عوامل موثر در این مدل، که شامل فاکتور فرسایندگی باران، فاکتور فرسایش پذیری خاک، فاکتور توپوگرافی و پوشش گیاهی می باشد، میزان فرسایش حوضه برآورد شده است. بر این اساس میزان فرسایش سالیانه خاک در کل محدوده مطالعاتی از 67 تن در هکتار در سال برآورد شده است. نتایج این تحقیق همچنین نشان بیشترین تاثیر را در برآورد فرسایش، فاکتور توپوگرافی با بالاترین مقدار ضریب تبیین 92.6 داشته است. این تحقیق، موثر بودن فناوری های rusle فرسایش سالانه خاک توسط مدلنوین سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور را برای تخمین کمی مقادیر فرسایش خاک تایید می کند. خاک یکی ازمهم‌ترین عوامل تولید است که درزندگی اقتصادی واجتماعی انسان تاثیربسیار دارد. سطح زمین عموماًبه‌وسیله خاک ودیگرنهشته‌های سطحی پوشیده شده است.فرسایش خاک یکی ازمهم‌ترین مسائل ومشکلاتی است که امروزه باآن مواجه هستیم. بهره‌برداری‌های روزافزون وعدم مدیریت صحیح انسان برمحیط طبیعی تاثیرزیادی بر تشدید روند تخریب وفرسایش خاک دارد.دراین تحقیق تحلیل پارامترهای موثرفرسایش وتولیدرسوب درحوضه‌ی آبخیزدهکهان بامساحت 9923.2هکتار درجنوب استان کرمان با استفاده از مدل تجدیدنظر شده ی جهانی فرسایش خاک (rusle) موردمطالعه قرارگرفت. داده ها و ابزارهای به‌کاررفته در تحقیق شامل داده های ایستگاه های هواشناسی، مدل رقومی ارتفاع (dem)، تصاویر ماهواره ای لندست2015، سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) و سنجش‌ازدور (rs) می باشد. بابررسی عوامل موثردراین مدل،که شامل فاکتورفرسایندگی باران،فاکتور فرسایش‌پذیری خاک،فاکتورتوپوگرافی وپوشش گیاهی می‌باشد،هدف از تحقیق حاضر برآورد میزان فرسایش سالانه خاک در منطقه‌ی موردمطالعه می‌باشد. براین اساس میزان فرسایش سالیانه خاک درکل محدوده مطالعاتی از 50تن درهکتاردرسال برآوردشده است.نتایج این تحقیق نشان می‌دهد بیشترین تاثیررادربرآوردفرسایش سالانه خاک توسط مدل rusle،فاکتورتوپوگرافی با بالاترین مقدارضریب تبیین96/. داشته است.این تحقیق،موثربودن فناوری‌های نوین سیستم اطلاعات جغرافیایی وسنجش‌ازدوررابرای تخمین کمی مقادیرفرسایش خاک تاییدمی‌کند.

Assessment soil erosion using RUSLE model and identification the most effective factor in Dekhan watershed basin of southern Kerman

The soil is one of the most important factors of production that has a great influence on human economic and social life. The surface of the earth is generally covered by soil and other surface deposits. Soil erosion is one of the most important problems and problems we face today. Increasing exploitation and lack of proper human management of the natural environment have a great effect on the intensification of soil degradation and erosion processes. In this research, the effective parameters analysis of erosion and sediment production in Dakehah basin with a total area of 9923.2 ha in southern Kerman province was studied using the Revised Universal Soil Erosion Model (RUSLE). Data and tools used in the research include data from meteorological stations, digital elevation model (DEM), ETM 2015 satellite imagery, GIS and remote sensing (RS) It should be. By studying the effective factors in this model, which includes rainfall erosivity factor, soil erodibility factor, topographic factor, and vegetation, the purpose of this study is to estimate the annual soil erosion in the study area. The erosion rate of the basin is estimated. Accordingly, annual soil erosion in the whole study area is estimated at 67 tons per hectare per year. The results of this study show that the highest effect on the estimation of erosion, a topographic factor with the highest coefficient of explanation was 92.6 In this research, the effectiveness of RUSLE technologies of annual soil erosion is confirmed by the new model of GIS and remote sensing for quantitative estimation of soil erosion values.