تحلیل فضایی تاب‌آوری مناطق شهرتبریز در برابر زلزله

شناخت میزان تاب آوری مناطق شهر برای برنامه ریزی دقیق و جامع از ضروریات مدیریت شهری است. تحلیل فضایی، رویکردی روش شناسانه است که به تحلیل پراکندگی‌ها، روابط متقابل پدیده ها، تفاوت‌ها و تشابهات درچارچوب دیدگاه های جغرافیایی می‌پردازد. تاب‌آوری ارتقاء ظرفیت سیستم برای توانمندی، بازتوان‌یابی، تحمل و برگشت به شرایط پیشین یا حتی بهتر از پیشین حوادث است. تحلیل فضایی تاب‌آوری به پراکندگی میزان تاب آوری در فضاهای مختلف شهری می پردازد. هدف این پژوهش تحلیل میزان و چگونگی تاب‌آوری در مناطق دهگانه شهر تبریز از لحاظ تاب آوری اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی در برابر زلزله و دستیابی به راهکارهای مناسب مدیریت مخاطرات محیطی است. جامعه آماری پژوهش 30 نفر از کارشناسان و نخبگان شهری در مناطق 10 دهگانه شهر تبریز که از طریق فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری تصادفی است. این پژوهش از نوع اکتشافی – تحلیلی با بهره‌گیری از روش‌های کمی از جمله نرم افزار spss آزمون (levene) انجام شده است. با توجه به یافته‌های پژوهش و مقدار f بدست آمده (2.294) و سطح معنی داری بدست آمده (0.028) با درجه آزادی (60.6) در سطح 0.05 از نظر آماری تفاوت معنی‌داری بین میانگین‌های این مناطق وجود دارد. منطقه 9 با بالا‌ترین میانگین(64) دارای تاب‌آوری بسیار بالا و مناطق چهار و هفت با میانگین‌های (50.28 و 49.85) دارای کمترین تاب‌آوری هستند. همچنین بر اساس ارزش ویکور میزان تاب‌آوری مناطق تبریز براساس ابعاد چهارگانه تاب‌آوری شهری از لحاظ کالبدی و نهادی وضعیت نامناسب‌تری دارند؛ بنابراین مدیران شهری با توجّه به مراحل تاب‌آوری از جمله کاهش آسیب پذیری، آمادگی، واکنش و بازتوان‌یابی متناسب در برابرمخاطرات محیطی برای هر منطقه، باید سیاست گذاری ها و برنامه ریزی مناسب داشته باشند.

Spatial analysis of Tabriz regions resilience against the earthquake

Spatial analysis is an approach methodological that reimburse how mutual relations rooting differences, similarities of phenomena and events within the framework geographic views. Spatial analysis can lead to a new theory thorough review of how to change phenomena to discover locative order of it. Resilience is the system capacity upgrade for retrieval and ability, adaptation and tolerance with existing conditions after the events. It will come irreparable damage on the various dimensions of social, economic life of societies, providing in the absence of resilient urban spaces and lack of prediction and readiness. The purpose of this study is order to achieving appropriate solution with analysis of resilience in the social, economic, institutional and physical – substructure dimension in ten regions of Tabriz. The population of the study is urban experts in Tabriz regions were chosen based on Cochran model module obtained by random sampling. This study has been done using quantitative methods with Spas software (Levene) and exploratory – descriptive type. According to the finding of the study, there are significant differences between the mean of these areas and the obtained value of F (2.3) and the significant level (0.028) with degree of freedom (60.6) at the level of 0.05. District 9 with the highest average (64) has high resilience and the four and seven regions with the mean (50.28 and 49.85) have the least resiliency. Therefore, city managers will prioritize policies and planning appropriately to promote less resilient areas, due to different resilience in different areas.