تبیین اثرات ژئوتوریسم بر توسعه کارآفرینی در روستا ـ شهرِ قوری قلعه با رویکرد معادلات ساختاری

با توجّه به اینکه امروزه از کارآفرینی به عنوان موتور توسعه اقتصادی یاد می‎شود، برنامه‎ریزان و سیاست‎گذاران توسعه به روش‌های مختلفی در صدد توسعه کارآفرینی در سطح جوامع مختلف هستند. با توجّه به توانمندی بالای مناطق نمونه گردشگری، از جمله منطقه نمونه گردشگری غار قوری‎قلعه در جذب گردشگران، بررسی اثرات پدیده گردشگری بر شاخص‎های کارآفرینی می‎تواند به تقویت دو اهرم کلیدی توسعه (گردشگری و کارآفرینی) در سطح جوامع میزبان منجر گردد. هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین اثرات ژئوتوریسم بر توسعه کارآفرینی در روستا شهرِ قوری‎قلعه، واقع در شهرستان روانسر و استان کرمانشاه است که در آن برای دستیابی به اهداف، ترکیبی از روش‎های توصیفی تحلیلی و علّی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلّیّه سرپرستان خانوار ساکن در روستا شهر قوری‎قلعه تشکیل می‎دهد که از میان آنها، 200 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده‎اند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامه محقّق‎ساخته است که روایی آن با کسب نظرات اساتید دانشگاهی و کارشناسان مربوطه و پایایی آن با انجام پیش‎آزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، به تایید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد پنج عامل اثرات اقتصادی، افزایش ارزش دارایی‎ها، محیطی زیرساختی، فرهنگی و جمعیّتی، مهم‎ترین اثرات ژئوتوریسم بر ساکنان محدوده مورد مطالعه بوده‎اند که توانسته‎اند حدود 72% واریانس متغیّر وابسته پژوهش را تبیین نمایند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد میانگین نمره کارآفرینی در میان سرپرستان خانوار مورد بررسی، 32/3 بوده و بالاتر از حدّ متوسّط است. در نهایت، نتایج مدل نهایی برازش‌شده اثر ژئوتوریسم (متغیّر مستقلّ پژوهش) بر توسعه کارآفرینی (متغیّر وابسته پژوهش) در میان سرپرستان خانوار روستا شهر قوری‎قلعه نشان داد، ژئوتوریسم در سطح اطمینان 99% توانسته است اثر قابل توجّهی را بر توسعه کارآفرینی و شاخص‎های آن برجای نهد. به طوری که اثر کلّ ژئوتوریسم بر کارآفرینی در محدوده مورد مطالعه، 475/0 و ضریب تعیین آن 226/0 بوده است.