نقش بادشکن بیولوژیک در ایجاد میکرواقلیم در مناطق بیابانی دهلران، ایلام

در نوشتار پیش رو برای طراحی بادشکن بیولوژیک به منظور کنترل فرسایش بادی، از مدل انوی مت هدکوارترو برای تعیین سرعت آستانه‌ فرسایش بادی از تونل باد استفاده شد. به منظور تعیین سرعت آستانه‌ فرسایش بادی، نمونه‌های خاک پس از انتقال به آزمایشگاه در معرض هوا خشک و در تونل باد قرار داده شد؛ سپس با تنظیم سرعت جریان باد و با استفاده از دستگاه سرعت‌سنج، سرعت آستانه‌ فرسایش بادی اندازه‌گیری شد. داده‌های مورد نیاز برای شبیه‌سازی با مدل انوی مت شامل موقعیّت جغرافیایی منطقه، بافت خاک، متوسّط حداقل و حداکثر دما، متوسّط حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، متوسّط حداکثر سرعت باد و جهت باد است. براساس نتایج شبیه‌سازی، بادشکن‌های احداث شده با گونه‌های کهور پاکستانی و سیاه تاغ می‌توانند باعث ایجاد خرداقلیم در منطقه شوند. بدین صورت که بادشکن طراحی شده می تواند سرعت باد را تا حدود سرعت آستانه‌ فرسایش در بادشکن سیاه تاغ و کمتر از آن در بادشکن کهور پاکستانی کاهش دهد. به‌طور کلّی در داخل بادشکن کهور پاکستانی دمای هوا در ردیف اول بادشکن 36/12 درجه‌ سانتی‌گراد و در ردیف آخر بادشکن به 34/78 درجه‌ سانتی گراد کاهش یافته است؛ همچنین کمترین مقدار رطوبت نسبی در ردیف اوّل بادشکن، 28/52% بوده و در فاصله‌ 8h تا 10h پشت ردیف اوّل بادشکن تا 33/11% افزایش یافته است. برعکس در داخل بادشکن سیاه تاغ دمای منطقه در ردیف اوّل بادشکن 34/67 درجه‌ سانتی گراد بوده و در ردیف آخر بادشکن تا حدود 35/21 درجه‌ سانتی‌گراد افزایش یافته است. بیشترین میزان رطوبت نسبی نیز در ردیف اوّل بادشکن 33/28% و در آخرین ردیف بادشکن به 31% کاهش یافته است؛ بنابراین بادشکن طراحی شده برای گونه‌ کهور پاکستانی، مسافت بیشتری از اراضی پشت بادشکن را محافظت کرده، سرعت باد را تا مسافت بیشتری از بادشکن اوّلیه کاهش داده، به‌طور موثّری بر میکرواقلیم منطقه تاثیر گذاشته و به‌عنوان بادشکن مناسب برای منطقه‌ مورد مطالعه پیشنهاد می شود.

the role of biological windbreak in the creation of microclimate in arid areas of dehloran, ilam

in this study, the envi-met headquarter model was used to design a biological windbreak to control wind erosion, and wind tunnel was used to determine the wind erosion threshold. in order to determine the winderosion threshold, soil samples were transferred to laboratory and exposed to dry air and transferred to wind tunnel. then, the wind erosion thresholdvelocity was measured by adjusting the wind flow velocity and using an anemometer. the data required for simulation with envi-met model includegeographical location of the region, soil texture, average minimum and maximum temperature, average minimum and maximum relative humidity,average maximum wind speed and wind direction. based on the simulation results, both designed windbreak for the prosopis juliflora and haloxylonaphyllum species can create microclimate in region. the wind speed decreased to the wind erosion threshold in the haloxylon aphyllum specieswindbreak and less than that in the prosopis juliflora species windbreak. in general, in the prosopis juliflora species windbreak temperature in the first and last row of the windbreak was 36.12 and 34.78˚c, respectively.besides, the lowest relative humidity in the first row was 28.52% and reached to 33.11% in the distance of 8h to 10h behind the first row. on the contrary, inside the haloxylon aphyllum species windbreak, the temperature in the first row was 34.67˚c and in the last row was up to about 35.21˚c. moreover, the highest relative humidity in the first and last row was33.28% and 31%, respectively. therefore, the designed windbreak for the prosopis juliflora species can protect the more distance behind the initial windbreak, reduce the wind speed to a longer extent from the initialwindbreak, more effectively affect the microclimate of the area, and modify it. thus, it is recommended as a suitable windbreak for the study area.