تاثیر بازه بندی هیدرولیکی در تخمین بار بستر رودخانه های با بستر شنی با استفاده از ماشین بردار پشتیبان

ارزیابی و برآورد انتقال رسوب و فرایندهای همراه با آن، از دیرباز یکی از مسائل عمده و اصلی مهندسان هیدرولیک و رودخانه بوده است. رودخانه های با بستر شنی، ویژگی هایی دارند که آن‌ها را از رودخانه‌های با بستر ماسه ای متمایز کرده و باعث ایجاد مسائل و چالش‌هایی در تحلیل آن ها می‌شود. تعیین میزان بار بستری که در رودخانه‌ها حمل می شود، به عوامل متفاوتی ازجمله پارامترهای هیدرولیکی، هیدرولوژیکی و رسوبی بستگی داشته و همین عامل سبب پیچیدگی و همچنین دشواری برآورد این پدیده شده است. در پژوهش حاضر پس از تعیین پارامترهای تاثیرگذار در تخمین بار بستر انتقالی در 20 رودخانه با بستر شنی، داده‌های به کار گرفته شده در بازه‌های مختلفی براساس پارامترهای هیدرولیکی و رسوبی به صورت آزمون و خطا دسته بندی شده و دقّت ماشین بردار پشتیبان در برآورد بار بستر در هر بازه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد مدل با چهار ورودی شامل عدد فرود، نسبت سرعت متوسّط به سرعت برشی جریان ( )، نسبت شعاع هیدرولیکی به متوسّط اندازه ذرّات رسوبی ( ) و عدد شیلدز ( ) و با معیار ناشساتکلیف برابر با 0.806 = nse از دقّت بالاتری در برآورد بار بستر برخوردار است؛ همچنین ارزیابی های صورت گرفته نشان داد که فرایند برآورد بار بستر در بازه 1 تا 1.4 میلی متر، مربوط به قطر متوسّط ذرّات عبوری بار بستر و بازه 0.65 تا 0.75، مربوط به عدد فرود به ترتیب با دارابودن معیار ناشساتکلیف به ترتیب برابر با 0.952 = nse و 0.925 =nseاز دقّت بالاتری برخوردار هستند؛ افزون بر این، در بازه بندی براساس هرکدام از پارامترهای عدد رینولدز برشی و شیب کف رودخانه بازه هایی بررسی شد که شرایط حاکم بر جریان در آن ها موجب افزایش قابلیت پیش بینی بار بستر می شود.