پهنه‌بندی رطوبت خاک سطحی با استفاده از تصاویر لندست 8 (مطالعه موردی: حومه شهر سمنان)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
کوه بنانی حمیدرضا ,یزدانی محمدرضا
|
|
منبع
|
جغرافيا و پايداري محيط - 1397 - دوره : 8 - شماره : 28 - صفحه:65 -77
|
|
چکیده
|
پایش رطوبت سطحی خاک، به‌عنوان عامل مهم در چرخه آب و انرژی در مدیرت منابع آب‌وخاک بسیار مهم تلقّی می‌شود. این فاکتور مهم، به دلیل تغییرپذیری ویژگی‌های خاک، توپوگرافی، پوشش گیاهی و پویایی آب‌وهوا در زمان و مکان، به‌شدّت تغییر می کند. رطوبت خاک اثر فوری روی رواناب، فرسایش خاک و تولید گیاهان دارد؛ همچنین عامل مهم در رشد گیاهان محسوب می شود؛ از طرفی کاهش رطوبت خاک، عاملی برای افزایش ریزگردها در مناطق بیابانی محسوب می شود. روش‌های سنجش‌ازدور قادرند اطّلاعات رطوبت خاک را در گستره وسیع با فواصل زمانی کوتاه، با دقّت قابل قبول ارائه دهند. در پژوهش حاضر با استفاده از داده ماهواره لندست 8، روش‌های مختلف برآورد رطوبت سطحی خاک مورد آزمون قرار گرفت. به‌منظور ارزیابی دقّت هرکدام از روش‌ها، از داده های میدانی واقعی استفاده شد. 80 نمونه از رطوبت حجمی خاک سطحی در مناطق حومه سمنان در تاریخ گذر ماهواره از منطقه گرفته شد. برخی شاخص‌هایی که در این پژوهش استفاده شد عبارت‌اند از شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده، شاخص تفاضلی نرمال شده کشاورزی، شاخص تفاضلی نرمال شده رطوبت، شاخص عمودی رطوبت خاک، دمای سطح و شاخص رطوبت خاک باند کوتاه مادون قرمز. در گام بعدی، با استفاده از مدل های رگرسیونی چندمتغیّره اقدام به تهیّه مدل رطوبت خاک سطحی با استفاده از شاخص‌های مورد مطالعه شد. شاخص رطوبت خاک باند کوتاه مادون قرمز با ضریب همبستگی 0.78 و ضریب تبیین مدل رگرسیونی 0.61 شاخص مناسبی برای پهنه‌بندی رطوبت سطحی خاک در مناطق خشک و بیابانی ارزیابی گردید. سه شاخص رطوبت خاک باند کوتاه مادون قرمز، شاخص تفاضلی نرمال شده کشاورزی و شاخص تفاضلی نرمال‌شده رطوبت با تفاوت اندک، شاخص های مناسبی هستند. یافته‌های این پژوهش نشان از برتری مدل رگرسیونی هم‌زمان در تهیّه نقشه رطوبت خاک سطحی دارد.
|
|
کلیدواژه
|
سنجش‌ازدور، شاخص رطوبت خاک، لندست، مدلهای رگرسیون چندمتغیّره، شاخص گیاهی
|
|
آدرس
|
دانشگاه سمنان, ایران, دانشگاه سمنان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
m_yazdani@semnan.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|