تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای استان کرمانشاه)

بخش کشاورزی، یکی از منابع اصلی اشتغال و تامین درآمد به‌شمار می رود و پایداری آن، سبب پایداری اقتصاد روستایی و زیست محیطی درون سیستم های کشاورزی و جوامع روستایی می شود. یکی از عوامل موثّر بر این امر، سرمایه اجتماعی است؛ چراکه دستیابی به توسعه پایدار، بدون مشارکت، اعتماد و انسجام، امکان پذیر نیست؛ از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار کشاورزی در مناطق روستایی انجام شده است. جامعه آماری روستایی، استان کرمانشاه است که از این میان، 84 روستا و 441 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شد. به‌منظور گردآوری اطّلاعات، از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. برای تحلیل موضوع، چارچوبی از 6 شاخص سرمایه اجتماعی (اعتماد، انسجام و مشارکت) و کشاورزی پایدار (اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی) در قالب 63 گویه تدوین و انتخاب شد. روایی پرسش‎نامه، بر اساس نظر کارشناسان و متخصّصین، پس از تغییرات لازم بررسی و تایید شد. پایایی آن نیز با استفاده آلفای کرونباخ محاسبه و میزان پایایی کلّ آن، 0.815 به‌دست آمد. نتایج حاصل از یافته های پژوهش بیانگر این است که بین سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار کشاورزی، رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیّره نیز نشان داد، مولّفه های سرمایه اجتماعی 0.685 از تغییرات توسعه پایدار کشاورزی را تبیین می کنند؛ همچنین، بر اساس نتایج آزمون t تک‎نمونه ای، می توان بیان کرد که شاخص های توسعه پایدار کشاورزی در حدّ مطلوب قرار ندارد؛ بنابراین، وجود سرمایه اجتماعی در مناطق روستایی، نقش کلیدی و مهمّی را در توسعه روستایی داراست؛ زیرا توسعه روستایی با مشارکت، اعتماد و انسجام محلّی ایجاد می شود