تحلیل کالبدی - فضایی شهر سنندج جهت مکان‌یابی بهینه توسعه فیزیکی شهر

رشد روزافزون شهرها متاثّر از رشد جمعیّت و مهاجرت، منجر به ساخت و سازهای بدون برنامه‌ریزی و تغییرات زیاد در ساختارهای فضایی به‌ویژه توسعه فیزیکی شهر در مکان‌های نامساعد طبیعی گشته است که لزوم توجّه به مسائل شهری و مخصوصاً مسائل کالبدی آن را ضروری ساخته است. آگاهی از فرم فضایی و شکل شهر می‌تواند یکی از عوامل تاثیرگذار در میزان موفّقیّت برنامه ریزان و دست‌اندرکاران شهری باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تحلیل و شناخت رشد کالبدی فضایی شهر سنندج و ارائه الگوی مناسب از توسعه آتی آن با منطق فازی انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است. داده‌های خام از طریق مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شده‌اند. جهت تحلیل داده‌ها ازمدل‌های تعیین فرم شهری از جمله آنتروپی وهلدرن بهره گرفته شده است. برای گویاسازی نتایج حاصل از پژوهش، از نرم‌افزارهای google earthو arc gis 10.2 استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که شهر سنندج با محاسبه ضریب آنتروپی دارای الگوی رشد پراکنده و غیر متراکم بوده و با توجّه به مدل هلدرن حدود 57 درصد از رشد فیزیکی شهر،مربوط به رشد جمعیّت و 43 درصد رشد شهر مربوط به رشد افقی و اسپرال شهری بوده است؛ همچنین نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده‌های مکانی مورد نیاز بیانگر آن است که عوامل طبیعی در داخل و اطراف شهر در توسعه شهر تنگناهایی جدّی به وجود آورده‌اند، به گونه‌ای که تنها درصد اندکیاز کلّ محدوده مورد مطالعه به صورت هسته‌های متعدّد مناسب گسترش کالبدی فضایی شهری به شمار می‌آید.

Physicalspatial Analysis of Sanandaj to Optimal Positioning of Physical Developmental of the City

The increasing growth of cities, affected by population growth and migration, leading to unplanned constructing and lots of changes in spatial structures, especially physical developmental of city in unfavorable natural areas. This fact makes it necessary to focus on urban issues, particularly its physical issues. Knowledge of the spatial form of the city can be a contributing factor in the success of urban planners and practitioners. The present study aims at analyzing and understanding the physical space of Sanandaj to provide a model of future development by fuzzy logic. The methodology is a descriptive analytic one. Moreover, the raw data were collected through documentary and field studies. The models for urban form determining like Entropy and Holden were applied to analyze the data. Google Earth Arc GIS 10.2 software were used to represent the findings. The results indicate that, according to the calculation of Entropy coefficient, Sanandaj has dispersed and noncondensing pattern. Based on Holden model, it turns out that approximately 57% of the physical growth of the city is related to the growth of the population while 43 percent of urban growth is related to urban horizontal and spiral growth. The findings from analysis indicate that the spatial data show that natural factors make serious constrains inside or around the city, as only a small percentage of the total area is considered as appropriate cores for physicalspatial urban expansion.