مدل پیامدهای کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی بر اساس رویدادهای استرس‌زای زندگی با نقش میانجی خوددلسوزی دیابت

مقدمه و هدف: شیوع نسبتاً بالای دیابت، هزینه‌های کلان درمان و درماندگی‌های روان‌شناختی مرتبط با آن، انجام پژوهش در زمینه دیابت را برجسته می‌سازد. این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی خوددلسوزی دیابت در رابطه بین رویداد‌های استرس‌زای زندگی و کیفیت زندگی بیماران دیابتی انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصیفی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به کلینیک دیابت شهرستان زابل در بازه زمانی فروردین تا تیر ماه 1401(795=n) تشکیل داد. نمونه پژوهش شامل 400 نفر از بیماران بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه رویدادهای استرس‌زای زندگی، خوددلسوزی و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیابتی پاسخ دادند. داده‌های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزارهای آماری spss22 و lisrel8.8 تحلیل شدند.یافته ها: یافته‌ها نشان داد که مسیر مستقیم رویدادهای استرس‌زا به خوددلسوزی منفی و معنی‌دار و به کیفیت زندگی مرتبط با سلامت مثبت و معنی‌دار معنادار بود. مسیر مستقیم رفتارهای ارتقادهنده سلامت و رفتارهای مدیریت خود به کیفیت زندگی مرتبط با سلامت مثبت و معنی‌دار بود.به‌علاوه مشخص شد که رابطه غیرمستقیم بین رویدادهای استرس‌زا و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت از طریق خوددلسوزی میانجی می‌شود. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش از نقش میانجی خوددلسوزی در رابطه بین رویدادهای استرس‌زا با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت حمایت کرد. با توجه به نتایج این پژوهش برنامه‌های آموزشی و مداخله‌ای مبتنی بر خوددلسوزی در کنار مداخله‌های طبی و دارویی می تواند برای پیامدهای سلامت بیماران دیابتی مفید باشد.

modeling health-related quality of life among diabetic patients: the mediating role of diabetes self-compassion in the context of stressful life events

abstractintroduction: the relatively high prevalence of diabetes, the substantial costs associated with its treatment, and the increased recognition of psychological issues necessitate research in the field of diabetes. this study aimed to investigate the mediating role of diabetes self-compassion in the relationship between stressful life events and the health-related quality of life in diabetic patients.materials and methods: this study is of a descriptive correlational nature. the study population consisted of all patients with diabetes aged from march to july 2021, who were referred to the diabetes clinic of zabol  (n = 795). the sample consisted of 400 patients selected through convenience sampling. they completed the life stressful events questionnaire, the diabetes self-compassion scale, and the health-related quality of life questionnaire for diabetic patients. data were analyzed using structural equation modeling and statistical software, including spss 22 and lisrel 8.8.results: the results revealed that the direct relationship between stressful events and diabetes self-compassion was negative and significant (p < 0.01), whereas the direct relationship between stressful events and health-related quality of life was positive but non-significant (p < 0.01). furthermore, the direct relationship between diabetes self-compassion and health-related quality of life was positive and significant (p < 0.01). importantly, the findings also showed that the indirect relationship between stressful events and health-related quality of life is mediated by diabetes self-compassion (p < 0.01).conclusion: these findings underscore the mediating role of diabetes self-compassion in the relationship between stressful events and health-related quality of life. based on the results of this study, educational and intervention programs grounded in self-compassion, in conjunction with medical and pharmacological treatments, can prove beneficial for the health outcomes of diabetic patients.