رابطه سبک‌زندگی و نگرش به بیماری با خستگی بیماری و نقش آنها در کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع دو

مقدمه و هدف: دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک است که چالش بزرگ زندگی آنها کنترل قند خون می‌باشد. در نتیجه، این پژوهش با هدف تعیین رابطه سبک‌زندگی و نگرش به بیماری با خستگی بیماری و نقش آنها در کنترل قند خون بیماران دیابتی نوع دو انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش بیماران دیابتی نوع دو عضو انجمن دیابت ارومیه در سال 1400 بودند که بر اساس فرمول کوکران تعداد 208 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری دردسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده‌ها پرسشنامه سبک‌زندگی (لعلی و همکاران، 1391)، مقیاس نگرش به بیماری (کلنر، 1987)، سیاهه خستگی چندبعدی (اسمتس و همکاران، 1995) و تست قند خون ناشتا بودند. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم‌افزار spss-22 استفاده شد. یافته ها: یافته‌ها نشان داد که سبک‌زندگی با خستگی بیماری رابطه معنی‌دار منفی (0/50-=r) و نگرش به بیماری با خستگی بیماری رابطه معنی‌دار مثبت (0/27=r) داشتند و دو متغیر سبک‌زندگی و نگرش به بیماری به‌طورمعنی‌داری 27/6 درصد از تغییرات خستگی بیماری در بیماران دیابتی نوع دو را پیش‌بینی کردند (0/05>p). علاوه بر آن، سه متغیر سبک‌زندگی، نگرش به بیماری و خستگی بیماری به‌طورمعنی‌داری 24/1 درصد از تغییرات کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع دو را پیش‌بینی کردند (0/05>p). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان‌دهنده نقش موثر سبک‌زندگی و نگرش به بیماری در پیش‌بینی خستگی بیماری و نقش موثر سه متغیر سبک‌زندگی، نگرش به بیماری و خستگی بیماری در پیش‌بینی کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع دو بودند. بنابراین، متخصصان سلامت برای کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع دو می‌توانند از طریق بهبود سبک‌زندگی و نگرش به بیماری و کاهش خستگی بیماری در آنها عمل نمایند.

relationship between lifestyle, attitude towards illness, and fatigue with regulation of blood glucose in patients with type ii diabetes

diabetes is one of the most common metabolic diseases. controlling blood glucose is a major challenge in the life of a patient with diabetes. as a result, the present study aimed to determine the relationship between lifestyle, attitude towards illness, and fatigue with the regulation of blood glucose in patients with type ii diabetes.materials and methods: this study is a crosssectional correlation one. the participants were patients with type ii diabetes who were members of the urmia diabetes association in 2021. a total of 208 people were selected by the available sampling method using cochran’s formula. data collection tools were the lifestyle questionnaire (lali et al., 2012), attitude towards illness scale (kellner, 1987), multidimensional fatigue inventory (smets et al., 1995), and fasting blood sugar test. pearson correlation coefficient and multiple regression with the simultaneous model were used to analyze data using spss software (version 22).results: the results indicated that lifestyle has a negative significant relationship with fatigue (r= 0.501). also, attitude towards illness has a positive significant relationship with fatigue (r= 0.274). two variables of lifestyle and attitude towards illness significantly predict 27.6% of changes in fatigue among patients with type ii diabetes (p<0.05). in addition, the three variables of lifestyle, attitude towards illness, and fatigue significantly predict 24.1% of changes in the regulation of blood glucose in patients with type ii diabetes (p<0.05).conclusion: the results of this study indicated the effective role of lifestyle and attitude towards illness in predicting fatigue and also the association of three variables of lifestyle, attitude towards illness, and fatigue in predicting blood glucose control was investigated in patients with type ii diabetes. therefore, health professionals control blood glucose levels in patients with type ii diabetes by improving lifestyle, attitude towards illness, and fatigue.