تاثیر مداخله آموزشی بر آگاهی، رفتارهای تغذیه ای و کیفیت زندگی بیماران دیابتی شهرستان زابل در سال 1396

مقدمه و هدف: بیماری دیابت به عنوان شایع‌ترین بیماری ناشی از اختلالات متابولیسم، یک چالش پر اهمیت جهانی و نیز یکی از علتهای مهم مرگ و ناتوانی در سراسر دنیا محسوب می‌شود. این بیماری می تواند بر سلامت عمومی و احساس خوب بودن و به عبارتی بر کیفیت زندگی بیماران تاثیرات منفی داشته باشد، داشتن آگاهی و رفتارهای مناسب نیز می تواند از عوارض این بیماری بکاهد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان تاثیر آموزش بر آگاهی،رفتارهای تغذیه ای و کیفیت زندگی بیماران دیابتی طراحی و اجرا گردید.مواد و روش ها: این مطالعه نیمه تجربی برروی 144 نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2( دو گروه 72 نفره) شهر زابل از بین مراجعین به مرکز دیابت و مراکز بهداشتی درمانی انجام و داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته در مرحله پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری و توسط نرم افزار spss20 و آزمون های مربوطه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته : در گروه مورد؛ در قبل از مداخله بین سن با آگاهی، کیفیت زندگی و رفتارها، وضعیت تاهل با کیفیت زندگی، سابقه بیماری با آگاهی، و روش آموزش با آگاهی و کیفیت زندگی و در بعد از مداخله آموزشی؛ سن، جنس، تحصیلات و شغل با کیفیت زندگی ارتباط معنی داری داشتند(0/05>p). در گروه شاهد نیز در قبل از آموزش؛ آگاهی با سن، تحصیلات، شغل، وضعیت تاهل، سابقه بیماری، درآمد، bmi و روش آموزش ارتباط معنی داری داشت(0/05>p). همچنین بین سابقه بیماری با کیفیت زندگی و روش آموزش با رفتارهای خودمراقبتی ارتباط وجود داشت(0/05>p) و در بعد از مداخله آموزشی فقط بین روش آموزش با آگاهی و رفتارهای خودمراقبتی ارتباط وجود داشت(0/05>p). از بین متغیرهای اصلی تحقیق؛ در گروه مورد، در بعد از مداخله آموزشی کیفیت زندگی با رفتارهای خودمراقبتی ارتباط معنی داری داشت(0/05>p). دو گروه از نظر آگاهی (بعد از مداخله آموزشی)، رفتارها و کیفیت زندگی در قبل و بعد از مداخله آموزشی با هم اختلاف معنی داری داشتند(0/05>p).نتیجه گیری: آموزش بهداشت، دانش، کیفیت زندگی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران را ارتقا می دهد و از عوارض بیماری که می تواند باعث ناتوانی ، مرگ و میر و مشکلات اقتصادی-اجتماعی در جامعه شود جلوگیری می کند.

Effect of Educational Intervention on Knowledge, Nutritional Behaviors, and Quality of Life of Diabetic Patients in Zabol, Iran, 2017

Introduction: Diabetes, as the most common disease caused by metabolic disorders, is a major global challenge and one of the leading causes of death and disability worldwide. This disease can have negative effects on general health, wellbeing, and the quality of life of patients. Accordingly, the attainment of proper knowledge and behaviors can reduce the complications of this disease. Therefore, the present study aimed to investigate the effect of education on knowledge, nutritional behaviors, and quality of life of diabetic patients. Materials and Methods: This quasiexperimental study was performed on 144 patients with type 2 diabetes mellitus (72 cases per group) in Zabol, Iran. The patients were selected out of those who were referred to diabetes and health centers. The data were collected using a researchermade questionnaire that was administered at pretest and posttest. Subsequently, the obtained data were analyzed in SPSS software (version 20) through the relevant statistical tests. Results: In the case group, there was a significant relationship between age and knowledge, quality of life and behaviors, marital status and quality of life, history of disease and knowledge, as well as the method of education with knowledge and quality of life before intervention. After the intervention, the quality of life showed a significant relationship with age, gender, education level, and occupational status (P<0.05). In the control group, the knowledge revealed a significant association with age, education level, occupational status, marital status, history of diseases, income, body mass index, and method of education before the intervention (P<0.05). Moreover, there was a relationship between the history of disease and quality of life, as well as the method of education and selfcare behaviors (P<0.05). After the educational intervention, the results revealed the relationship of the method of education with knowledge and selfcare behaviors (P<0.05). Among the main variables of the study, in the case group, the quality of life was significantly associated with selfcare behaviors after the educational intervention (P<0.05). The two groups were significantly different in terms of knowledge (after educational intervention), behaviors, and quality of life before and after the intervention (P<0.05).Conclusion: Health education promotes the patients #39; quality of life and selfcare behaviors; moreover, it prevents disease complications that can cause disability, mortality, and socioeconomic problems in society.