تاثیر برنامه خود مدیریتی مبتنی بر مدل 5a بر خودکارآمدی سالمندان مبتلا به دیابت

مقدمه: دیابت به عنوان یکی از بیماری های مزمن در سن سالمندی می باشد . مهمترین رکن درمانی در این بیماران اصل خودمدیریتی و خودکارآمدی بیماران می باشد. زیرا تبعیت از مدل های خودمدیریتی موجب افزایش خودکارآمدی و ارتقاء کیفیت زندگی در سالمندان دیابتی می گردد. لذا این مطالعه با هدف تاثیر برنامه خود مدیریتی مبتنی بر مدل 5a بر خودکارآمدی سالمندان مبتلا به دیابت مراجعه کننده به کلینیک رازی قائمشهردر سال 1398 انجام شد.روش پژوهش: این مطالعه تجربی کلاسیک با روش تصادفی ساده بر روی90 نفر از سالمندان دیابتی در دو گروه آزمون و کنترل انجام شد. در گروه کنترل آموزش های روتین انجام می شد. در گروه آزمون 12جلسه آموزشی 45-30دقیقه ای به مدت 12 هفته برگزار شد.اطلاعات توسط پرسشنامه استانداد (dmses )جمع آوری شد. توسط نرم افزار آماری spss21 باآمار توصیفی(جداول، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی(تی مستقل، تی زوج و آنکوا) تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: آزمون تی مستقل قبل از مداخله بین دو گروه آزمون و کنترل اختلاف معنی داری را نشان نداد (0/47=p). ولی بعد از مداخله در دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده شد.(0/001=p). آزمون انکوا با حذف اثر پیش آزمون اختلاف معنی داری را نشان داد(0/01>p) طوری که 16درصد تغییرات خودکارآمدی می تواند به احتمال اجرای مدل خودمدیریتی باشد.نتیجه گیری: باتوجه به اثربخشی مدل خودمدیریتی 5a بر خودکارآمدی بیماران دیابتی ، می توان از این روش غیردارویی به عنوان یک مداخله آموزشی کم هزینه و اثربخش در برنامه های آموزشی بیماران استفاده نمود.

The Effect of Model-Based Self-Management Program 5A on Self-Efficacy of Elderly Patients with Diabetes

Introduction: Diabetes is one of the chronic diseases in older agegroups. The most important therapeutic principle in these patients is selfmanagement and selfefficacy since the adherence to selfmanagement models increases selfefficacy and quality of life in diabetic elderly people. This study aimed to investigate the effect of selfmanagement program based on a 5A model on selfefficacy in elderly patients with diabetes referring to Razi Clinic, Ghaemshahr, Iran, in 2018.Materials and Methods: This classical experimental study was performed on 90 diabetic elderly patients who were divided into two groups of experimental and control. The experimental group received 12 training sessions of 3045 minutes on a weekly basis. On the other hand, the control group received routine training. The data were collected using the standard questionnaire, and subsequently, they were analyzed in SPSS software using descriptive statistics (i.e., tables, mean, and standard deviation) and inferential statistics (i.e., independent ttest, paired ttest, and ANCOVA).Results: According to the results of the independent ttest, there was no significant difference between two groups before and after intervention (P=0.47). However, a significant difference was observed between the two groups after intervention (P=0.001). Moreover, the incubation test showed a significant difference with the elimination of pretest effect (P<0.01 and Eta=0.16). In total, 16% of the changes in selfefficacy could be due to the possibility of implementing a selfmanagement model.Conclusion: Considering the selfefficacy of the 5A model in patients with diabetes, this nonmedical method can be used as an efficient and costeffective intervention in patient education program.