وضعیت خودمراقبتی و رابطه آن با ویژگی های جمعیت شناختی و بالینی در نوجوانان و جوانان مبتلا به دیابت نوع یک

مقدمه و هدف: خودمراقبتی یکی از اساسی ترین شیوه های درمان و مراقبت دیابت است. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت خودمراقبتی و رابطه آن با ویژگی های جمعیت شناختی و بالینی بیماران با دیابت نوع یک انجام گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه همبستگی توصیفی تحلیلی بر روی 135 بیمار مبتلا به دیابت نوع یک در مراکز بهداشتی و درمانی شهر تبریز در سال 1397 انجام گردید. نمونه گیری به روش در دسترس و با توجه به معیار های ورود صورت گرفت. اطلاعات توسط پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه خودمراقبتی توبرت و گلاسکو جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 16، آزمون های آماری همانند تی مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه، تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیشتر نمونه های پژوهش زن بوده و دارای میانگین سنی 27/7 ± 02/26 سال بودند. وضعیت خودمراقبتی در 4/67 درصد از نمونه ها در وضعیت نیمه مطلوب قرار داشت. تفاوت معنی داری در میانگین نمره خودمراقبتی بین نمونه های پژوهش از نظر جنس، وضعیت تاهل، سن، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، وجود سابقه خانوادگی، ابتلا به سایر بیماری ها و سطوح مختلف شاخص توده بدنی مشاهده نشد؛ ولی رابطه میانگین نمره خودمراقبتی با محل سکونت، مدت زمان ابتلا به دیابت و سطوح مختلف هموگلوبین گلیکوزیله، معنی دار بود (0/05>p ).بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، وضعیت خودمراقبتی در بیشتر افراد با دیابت نوع یک، نیمه مطلوب بود. همچنین میانگین نمره خودمراقبتی با محل سکونت، مدت زمان ابتلا به دیابت و سطوح مختلف هموگلوبین گلیکوزیله رابطه معنی دار داشت. بنابراین گسترش مراکز دیابت در مناطق غیر شهری و استفاده از نیروهای کارآمد و پرستاران آموزش دیده در مراکز درمانی و مراقبتی به منظور آموزش موثرتر این گروه از بیماران جهت ارتقای سطح آگاهی و یادگیری آنان در زمینه دیابت و راه های کنترل آن، ضروری به نظر می رسد. چرا که بهبود وضعیت خودمراقبتی بیماران، می تواند منجر به نزدیک تر شدن میزان هموگلوبین گلیکوزیله به سطوح کنترل شده و در نتیجه، کاهش بروز عوارض دیابت گردد.