نقش سیاسی بازار: تحلیل تحوّلات دهه اول جمهوری اسلامی ایران

قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بازار سنّتی ایران به ‌عنوان یکی از گروه‌های تاثیرگذار در جامعه مدنی، مطرح بود و توانست در اتحّاد با روحانیون نقش مهمّی در تحدید دولت پهلوی‌ها و پیروزی انقلاب اسلامی داشته باشد. پس از پیروزی انقلاب، رابطه بازار با دولت دگرگون شد. در بررسی این دگرگونی، فرضیه مقاله تدوین شد؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بازاری‌های سنّتی به جامعه سیاسی وارد شدند و در بعضی از جایگاه‌های سیاسی‌ـ اقتصادی کشور حاضر شدند و از این طریق قدرت خود را در جامعه مدنی از دست دادند. پس از ارایه‌ شواهدی از طریق روش تحقیق تاریخی، به نظر می‌رسد فرضیه فوق به واقعیت‌های بازار پس از انقلاب اشاره می‌نماید. نتیجه این مطالعه نشان می‌دهد که در دهه اول پس از انقلاب اسلامی، رابطه بازار با دولت دچار دگرگونی شد. یعنی، با پیوستن بخشی از بازار به دولت، شاهد شکل‌گیری دو گروه اجتماعی و سیاسی از بازار در ایران هستیم که هر یک کارویژه‌های خاص خود را داشته‌اند.