نظریه خلافت الهی انسان به مثابه مبنایی برای تفاوت و تساوی در حق مشارکت سیاسی

تساوی یا عدم تساوی در حق مشارکت سیاسی برای مردم یکی از مسائل مهم در اندیشه های جدید سیاسی محسوب می شود. این پرسش در طول تاریخ با پاسخ های متفاوت مواجه شده است. یکی از این پاسخ ها در اندیشه شیعه، توجه به نظریه خلافت الهی انسان است. در نگاه اول، به نظر می رسد که حق مشارکت برای مردم به صورت مساوی قابل اثبات است.اما با دقت در این نظریه می توان نتایج متفاوتی یافت.در این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم: «نسبت میان نظریه خلافت الهی انسان و مساوات در برخوداری از حق مشارکت چیست؟» در پاسخ به این سوال که با روش اجتهادی و با رویکرد تحلیلی توصیفی صورت گرفته است، ابتدا نظریه‌های رایج در دو بخشِ «مراد از صفت خلافت الهی» و «گستره حق مشارکت سیاسی» مورد بررسی قرار می گیرد. سپس این نظریه‌ها به بوته نقد گذاشته شده و این نتیجه استخراج می شود که: اول. صفت خلیفه ‌الهی انسان، صفتی اکتسابی است و دوم. گستره حق مشارکت بر اساس این نظر در غیر از مشروعیت بخشی به حکومت اسلامی است بر همین اساس «عدم تساوی در حق مشارکت» از خلافت الهی انسان فهم می شود.

Theory of human divine caliphate as a basis for difference and equality in the right to political participation with emphasis on interpretation of

The question of the sovereignty of the people has always been one of the most common questions in political thought. This question has had different answers throughout history. These responses, sometimes expressed in terms of ontology, anthropology, and sometimes with regard to the effects of the transfer of government to the people, have addressed the issue of equality or inequality of individuals in exercising this right. One of the common answers to this question in research that has attempted to understand the above question in Shiite political thought is to pay attention to the theory of human divine caliphate. At first glance, it seems that sovereignty can be equally proven to the people. This means equal voting rights and the like. However, with more precision in this theory, different results can be found. Therefore, in this study we seek to answer the question: What is the relation between the theory of human divine caliphate and equality in the exercise of the right to participate and vote? In answer to this question, which was done by an analyticaldescriptive method, first The prevailing views in the theory under discussion were emphasized by Sadr’s views and then the conclusion was drawn that the attribute of the human divine caliph is an acquired attribute and therefore cannot be a basis for equal participation in the right of participation. However, it can be concluded that inequality in voting and generally inequality in the exercise of sovereignty can be extracted.