نسبت سیاست و فهم در منظومه فکری هانا آرنت

هانا آرنت از متفکرانی است که بیشتر در حوزه اندیشه سیاسی با «ریشه های توتالیتاریسم»، «خشونت»، «انقلاب» و «وضع بشر» شناخته می شود اما همزمان نگاهی عمیقا فلسفی با گرایشهای زیستمانی و پدیدارشناسانه برآمده از همنشینی با هایدگر در این آثار نشان می دهد که در «میان گذشته و آینده» و «حیات ذهن» به اوج می رسد و بیش از سیاست، به فلسفه محض و با تاکید بر مقوله فهم و هرمنوتیک نزدیکتر می شود. در این پژوهش می کوشیم به فهمی از نسبت این دو بعد فلسفی و سیاسی اندیشه ها و آرای آرنت دست یابیم و به این مسئله پاسخ گوییم که چه نسبتی میان هرمنوتیک، فهم و پدیدارشناسی از یکسو و سیاست از سوی دیگر، در اندیشه آرنت وجود دارد؟ برای پاسخ به این سوال، رویکرد آرنت به «فهم» و «امر سیاسی» و نسبت این دو را با روشی توصیفی و تحلیلی در آثار برجسته او مورد بررسی قرار می دهیم.در فرجام این تحقیق به نظر می‌رسد آرنت انسان و امر سیاسی و نیز مقوله فهم را در دل چارچوبی واحد و از منظر و رویکردی فراگیرتر می‌بیند و نگاهی پدیدارشناسانه و تفسیری نسبت به انسان، جهان، فهمِ جهان و نیز امر سیاسی دارد. منظومه فکری هانا آرنت پیوندی است میان پدیدارشناسی و نظریه سیاسی و به عبارتی گونه‌ای سیاسی کردن پدیدارشناسی هرمنوتیک و بسط رویکردی پدیدارشناسانههرمنوتیک در حوزه نظریه و فکر سیاسی. از آنجا که رویکرد پدیدارشناسانه هرمنوتیک آرنت به امر سیاسی در درجه اول و بیش از هرچیز در فهم «جهانیت» وجود بشری به کار گرفته شده است، می‌توان آن را نوعی پدیدارشناسی وجودگرا یا انسان‌شناسی پدیدارشناسانه امر سیاسی خواند.

Political Phenomenology of the World,

In this essay I want to show common aspects and features between understanding and the political in Hannah Arendt main works including Human Condition, Life of Mind and essay in understanding. In Arendt’s thought, politic and understanding are the other side of each others and in her main exquisite insights and ideas, political activity or action is the same interpretative reality of human beings.Understanding for Arendt is the cognitive or an experiential side of politics, it is the other side of action and particulars of political action. Understanding implies recognizing new dimensions of events and “a complicated process which never produces unequivocal results”.While irreversibility, plurality, unpredictability, creativity are important features of action in Arendt’s thought and the political distinct from the social is correlated to human free and spontaneous action, understanding is also in her view an unending activity which contains perception new aspects of events, an endless and complicated process that never produces decisive and ultimate results. Understanding “is the specifically human way of being alive”.