زیبایی شناسی ضرب المثل های کُردی ایلامی از دیدگاه علم بیان

زبان کُردی دارای گویش‌های گوناگونی است، باوجود این ازدیدگاه ضرب‌المثل‌ها دارای اشتراکاتی است. این جستار پس ازبررسی اجمالی زبان کُردی و گویش کُردی جنوبی، با روش توصیفی نظری و مطالعه کتابخانه‌ای درپی آن است تا امثال کُردی را ازمنظر بلاغی مورد بررسی قرار داده، دریابد آیا این امثال از توان ایماژی و صور خیالی درحوزه علم بیان برخورداراست، وکدام‌یک ازصناعات بیانی درامثال مورد نظر بسامد بالاتری داشته، دلیل آن چیست. با بررسی برخی ازضرب‌المثل‌های کُردی ایلامی دریافتیم که این ضربالمثل‌ها دارای قدرت بلاغی بالایی هستند و از تمام ظرفیت‌های علم بیان درآن استفاده شده است و این نتیجه قدرت خیال‌ورزی بالای گویندگان برای نفوذ دردلها واذهان است، زیرساخت غالب ضرب‌المثل‌ها برپایه تشبیه است، که گرایش به استعاره، غالباً استعاره تمثیلی، درآن زیاد است، همچنین لازمه‌ی درک برخی از صناعات علم بیان از جمله سمبل(نماد) در حوزه ضرب‌المثل‌های ایلامی آشنایی با بافت فرهنگی آن بوم است. علاوه براین برخی ازضرب‌المثل‌ها در ذیل چندمبحث ازمباحث علم بیان قابل درک است.

The rethorical Critic of Kurdish Proverbs(The investigation of rethorical critic of lilam's proverbs

Proverb is one of the most known feature to investigate of ecoculture for every native. Kurdish people one of the most vast of iranian people which it's culture so enrich to cultural studies. Ilam one of the kurdish city which has very important features to studing in this field. Kurdish language is of different dialects, however it is of some commonalities from the view point of proverbs. This study wants to investigate Kurdish proverbs rhetorically via a descriptive study to find that these proverbs are of imaginative power or not and which one of literary devices are of more frequency. By investigating ilamikurdi proverbs the study found that proverbs are of high rhetoric power and this is because of imaginative power of speakers. The deep structure of most of proverbs are based on simile. The study also found that the prerequisite to the understanding of some literary devices like symbol is familiarity with cultural norms.