زنان فعال و منفعل در داستان های منثور عامیانه

در داستان‌های منثور عامیانه، زنان نقش‌هایی گوناگون برعهده دارند. در مقایسه با نقش منفعل و تزیینی زن در ادبیات رسمی و غنایی؛ نقش زنده، پویا، اثرگذار و گاه محوری زن در قصه‌های عامیانه تامل‌برانگیز است. زنان فعال با شخصیت مثبتشان، آغازگر عشق، عیارپیشه، یاور قهرمان، پاسدار آزادی و آبروی خویش، جنگجو، طبیب و پرستار قهرمان، مخالف ازدواج اجباری، ثابت‌قدم در عشق، اهل مکر زنانه، فداکار، مهربان، خردمند، گره‌گشا، رایزن قهرمان و اهل عیش نهانی‌اند. اما زنان فعال با شخصیت منفی‌شان، حیله‌گر، جادوگر، بد‌اندیش، بدکار، زشت‌روی، خائن، حسود و ازنظر اخلاقی فاسد و تباه‌اند. زنان منفعل که به‌منزلۀ جایزه‌ای برای پهلوان هستند ساده‌دل، معشوق یا همسر محض، تسلیم در‌برابر چندهمسری و ستم‌دیده‌اند. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، انواع نقش‌آفرینی زنان فعال و منفعل را در 22 داستان عامیانۀ بلند و مشهور بررسی و تحلیل می‌کند.

Active and Passive Women in the Iranian Prose Folk Tales

Abstract: Women in the prose folk tales have various roles. In contrast to the position of women in official and lyric literature, the living, dynamic, influential and basic role of them in folk tales is noteworthy. Active women with positive character are the initiator of love, heroe’s helper, protector of their freedom and dignity, warrior, heroe’s physician and nurse, against the mandatory marriages, consistent in love, sly, devoted, kind, intelligent and advisor. Women with negative character are sly, witches, malicious, wicked, evil, treacherous, envious and corrupt. Passive women are as a reward for the hero, unsophisticated, beloved or spouse, agree with polygamy and oppressed. This descriptiveanalytical paper cheks twentytwo long famouse folk stories and analyzes the popular types of active and passive women's role in them.