امیر؛ پازواری یا مازندرانی، کدامیک؟
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ذبیحی علی ,گودرزی محمدرضا
|
منبع
|
فرهنگ و ادبيات عامه - 1395 - دوره : 4 - شماره : 10 - صفحه:33 -57
|
|
|
چکیده
|
امیر پازواری، مشهورترین شاعرِ بومیسرای مازندران است. زمان و مکان زندگی او به درستی مشخص نیست. خاورشناسان در سدۀ سیزدهم هجری دیوانش را ثبت کردند و برنهارد دارن آن را تنظیم و با نام کنزالاسرار مازندرانی در سنپترزبورگ منتشر کرد. اشعار برجای مانده از امیر پازواری، بیانگر وجود دیوانی مکتوب، تا دست کم دو سده پیش از کتاب کنزالاسرار است؛ ولی آنچه امروزه به آن استناد میشود همین کتاب مذکور است. امیر در میان پژوهشگران، یادآور نامِ امیر تیمور قاجار ساروی نیز هست که در زمان محمدشاه و اوایل سلطنت ناصرالدینشاه قاجار میزیست و نصاب طبری (مازندرانی) اثر منتشرشدۀ اوست. در حال حاضر امیر، مشهور به «امیر مازندرانی» است و با امیر پازواری که در اسنادِ برجای مانده به «امیر مازندرانی» شهرت دارد، تفاوت یافته است؛ اما با شناخته شدن نسخ خطی متعدد، تعلق پسوندِ «مازندرانی» به امیر تیمور و عنوان امیر پازواری، پرسشها و تردیدهایی را در پی دارد. پژوهش حاضر، با اشاره به پیشینۀ زبان تبری و جایگاه امیر پازواری در ادب عامه، به این مسئله میپردازد که مصادره به نفع خود از ویژگیهایِ فرهنگ و ادب عامه است و امیر غیر از پسوند پازواری، به استناد منابع چاپ شده، با پسوندهای دیگری نیز شناخته میشده است. نگارندگان با استناد به نسخههای خطی شناسایی شده، به بررسی دو پسوند پازواری و مازندرانی و دلایل جابه جایی این انتسابها میپردازند. طرح این موضوع یکی از پرسمانها و مولفههای ناشناخته در تاریخ ادبیات بومی مازندران است که در فحوای کلام امیری پژوهان به خصوص پژوهشگران بومی نیز وجود دارد.
|
کلیدواژه
|
امیر پازواری؛ امیر مازندرانی؛ پسوند پازواری؛ پسوند مازندرانی؛ منابع چاپی؛ نسخههای خطی
|
آدرس
|
|
|
|
|
|
|
|