>
Fa   |   Ar   |   En
   بازنمود آرمان خواهانۀ اسطورۀ کاوه در نمایشنامۀ منظوم «کاوۀ ئاسنگه ر» شیرکو بیکس  
   
نویسنده ایرانی محمـد ,کنعانی سمیرا
منبع فرهنگ و ادبيات عامه - 1396 - دوره : 5 - شماره : 14 - صفحه:23 -47
چکیده    شاید بتوان کاوۀ آهنگر را نخستین قهرمان شناخته شدۀ قیام مردمی دانست که در متون گوناگون نمود یافته ‌است. قیام کاوه یکی از خاستگاه‌هایِ ایرانیِ اسطورۀ خیزش قهرمانان ملی و مبارزان بیدارگر علیه حاکمان بیدادگر است. کاوه قهرمانی ملی و اسطوره ای است که ملت خود را از سیطرۀ ستمکاری‌های ظالمی چون ضحاک ماردوش رهانید. این قهرمان بزرگ در میان قوم کُرد نیز جایگاه ویژه‌ای دارد و از شخصیت های موثر و برجستۀ نمایشنامۀ منظوم «کاوه ی ئاسنگه ر» شیرکو بیکس است. نگارندگان در پژوهش حاضر به بررسی این نمایشنامۀ منظوم و بازنمود آرمان‌خواهانۀ قیام کاوۀ آهنگر در این منظومه پرداخته‌اند. در این پژوهش، شیوۀ بازتاب آرمان‌خواهانۀ سیمای این قهرمان ملی و اسطوره ای و دیگرسانی‌های ساختاری، خویشکاری‌ها و پایان‌بندی‌ متناسب با ایدئولوژی سراینده در این منظومه بررسی خواهد شد. شیرکو بیکس این روایت اسطوره ای را با هدف بیان مصائب و مسائل قوم کُرد سروده و با دستبردی هدف مند و سویه‌دار، اسطورۀ کاوه را با شمایلی نو از کنه ناخودآگاه جمعی به پیکارگاه مبارزات قومی و عرصۀ چالش‌های اجتماعی فراخوانده است. در بازخوانی این اسطورۀ اعتراض، خواهیم دید که کاوه سیمایی امروزی و سیاسی و از آغاز تا انجام قیام، حضوری پویا دارد. شخصیت‌ها در این منظومه متعدد و رمز‌گونه‌اند؛ گفت‌و‌گو‌ها (دیالوگ‌ها)جنبۀ فلسفی دارند و کاوه نیز در هیئتی جدید با کار‌ویژه و خویشکاری متناسب با فضای سیاسی ـ اجتماعی توصیف شده در این منظومه، به شخصیتی سیاسی تغییر چهره داده است؛ به گونه ای که می توان گفت منظومۀ «بیکس» منظومه‌ای رمزی، فلسفی و سیاسی است.
کلیدواژه اسطورۀ کاوه ,شیرکو بیکس ,ادبیات کردی ,کاوۀ ئاسنگه ر.
آدرس دانشگاه رازی, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه رازی, ایران
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved