مطالعۀ فراتحلیلی درون‌مایه‌های هیجانی در بومی‌سرودهای ایرانی

بومی سروده‌ ها بخش مهمی از ادبیات شفاهی ایران هستند که دامنۀ وسیعی از عواطف و هیجان های اخلاقی را در درون مایه‌ های خود جای داده‌ اند. غنای عاطفی بومی‌ سروده‌ ها آن ها را از نظر اثربخشی بر رشد اخلاقی افراد جامعه در موقعیت ممتازی قرار می دهد؛ زیرا بر اساس نظریه های عاطفه گرای اخلاقی، منشا اصلی قضاوت و رفتار اخلاقی بیشتر از آنکه خردورزی اخلاقی باشد، نظام هیجانی اخلاق مدار است. در مقالۀ حاضر کوشش شده است با نگاهی تربیتی به بومی سروده های ایرانی، ضمن تبیین نظری جایگاه ذهن هیجانی در رشد اخلاقی فرد و جامعه، محتوای هیجانی بومی سروده های نواحی مختلف ایران بر اساس بخشی از مطالعات صورت گرفته با رویکردی فراتحلیلی بررسی شود. هدف اصلی، بررسی ماهیت و فراوانی مضامین هیجانی در بومی سروده ها با استفاده از روش فراتحلیل توصیفی و با تکیه بر تحلیل های محتوایی صورت گرفته در 32 مقالۀ پژوهشی چاپ شده بین سال های 1386 تا 1396 در شش نشریۀ پژوهشی بود. بر این اساس، تعداد 57 مضمون هیجانی با بیشترین فراوانی در بومی سروده های ایرانی شناسایی شدند که 71 درصد از آن ها را هیجان های اخلاقی تشکیل می دادند. همچنین، بررسی مقایسه ای فراوانی هر یک از درون مایه های هیجانی در بین بومی سرود های 7 منطقۀ جغرافیایی کشور، گویای نبود تفاوت های معنادار در بین این مناطق بود. یافته های این پژوهش، بومی سرود های مناطق مختلف کشور را به عنوان ابزار فرهنگی و تربیتی مهمی در جهت ترویج اخلاق هیجان مدار معرفی نموده و بر مطالعات وسیع تر در زمینۀ محتوای هیجانی عامه سروده های مناطق مختلف کشور به عنوان گامی در جهت پیشبرد ادبیات کاربردی و در راستای پیشگیری و مواجهه با مسائل اجتماعی تاکید کرده است.  

meta analytic study of enthusiastic contents in iranian local songs

local song are an important part of iran’s oral literature involving a wide range of moral emotions and enthusiasm. the local and emotional richness of these songs places them in a privileged position as to the effectiveness of the moral development of the members of the community because, based on emotional ethical theories, the ethical source is the main source of moral judgment and ethics rather than ethical reasoning. in the present research, the author has tried to study local songs while explaining the position of emotional state in the moral development of the individual and society, as well as the emotional content of poems from different regions of iran by using a meta-analytic approach. the main objective was to study the nature and frequency of the emotional themes of local songs using a descriptive meta-analysis method based on content analysis conducted in 32 research articles published during 1386-1396 in six research journal. as a result, 57 emotional topics were identified with the highest frequency in local songs which 71% of them had ethical enthusiasms. in addition, a comparative study of the frequency of each of the emotional traits among the local songs of the seven geographic regions of the country revealed no significant differences between these regions. the results of this research have introduced these types as important cultural and educational tools for the promotion of ethics and as part of in-depth studies of the general emotional content of songs from different parts of the country; a step towards the promotion of applied literature and the prevention of social problems.