نقد جامعه‌شناختی فیلمنامه های «اسکی باز» و «یار دوازدهم» براساس دیدگاه آنتونی گیدنز

در فرایند مدرنیته شدن جوامع، بسیاری از عناصر فرهنگی، نقش‌ها و ساختارهای اجتماعی دچار تغییر و دگرگونی می‌شوند. این دگرگونی‌ها با توجه به فرم و ساختار جوامع، نوع و نقش عناصر و شیوۀ رویارویی و نوع درکِ نقش‌های اجتماعی از ماهیت مدرنیته، متفاوت شکل می‌گیرند. جامعه ایلی بختیاری با ساختاری کاملاً سنتی و به‌عنوان بخشی از ساختار جامعه ایرانی در دهه‌های اخیر مسیر تحول و دگرگونی را با سرعت سپری می‌کند که این تغییرات در ساختارهای مختلف ایلی و طایفه‌ای، خانوادگی، انواع روابط میان نقش‌های اجتماعی، آداب و سنن و به‌شکل فراگیر، تمامی عناصر فرهنگی خود را نشان می‌دهد. برای بررسی جامعه‌شناختی این تغییرات علاوه بر مطالعات و پژوهش‌های میدانی، با نگاهی به ادبیات و هنر به‌عنوان آینه تمام‌نما از فرهنگ عامه جامعه مورد بررسی، می‌توان به نتایج قابل توجهی دست یافت. در پژوهش حاضر با شیوۀ تحلیل محتوا، دو فیلمنامه اسکی‌باز و یارِ دوازدهم به کارگردانی فریدون نجفی از منظر جامعه‌شناسی آنتونی گیدنز1 و براساس چهار مولفه‌ای که گیدنز برای سنت‌ها ذکر می‌کند، مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مولفه‌های چهارگانه سنت از دیدگاه گیدنز در دو فیلمنامه اسکی‌باز و یارِ دوازدهم دیده می‌‏شود. سنت‏‌ها در میان مردمان بختیاری نه‌تنها ازبین نرفته‌‏اند، بلکه نگهبانانی دارند که حافظ آن‌‏ها هستند. این سنّت‏ها طبق نظر گیدنز به‌صورت دسته‌جمعی برگزار می‌‏شوند و به نوعی با هویّت افراد (ایل بختیاری) پیوندی ناگسستنی دارند و در حوزه‌های مختلف تکرار و بازتکرار می‌‏شوند. 

sociological criticism of the screenplays the skier and the twelfth team-mate based on anthony giddens' point of view

in the process of modernizing societies, numerous cultural elements, roles, and social structures undergo changes and transformations. these transformations are influenced by the form and structure of societies, the type and function of elements, and the way social roles are understood and confronted within the context of modernity. the bakhtiari society, characterized by its traditional structure within iranian society, has witnessed rapid changes and transformations in recent decades. these changes impact various tribal and familial structures, relationships between social roles, customs, and traditions. by conducting field studies and research, as well as examining literature and art as manifestations of the broader culture of the society under investigation, valuable insights can be gained through sociological investigations of these transformations. this research undertakes an analysis and examination of two screenplays, the skier (ski-baz) and the twelfth team-mate, (yar-e-davazdahom) directed by fereydoun najafi, from a sociological perspective through anthony giddens’ theory. giddens delineates four essential components of traditions, which serve as a framework for the analysis. the research findings illustrate that both screenplays, the skier and the twelfth team-mate embody the four components of tradition from giddens’ perspective. in bakhtiari society, traditions have not vanished but instead endured as they are cherished and safeguarded by individuals. according to giddens, these traditions are deeply embedded in the group’s identity (bakhtiari tribe) and are constantly reasserted across various domains.