بازتاب جایگاه اجتماعی زن در بوم سروده های شاهرودی

زن از دیرباز در فرهنگ ها و تمدن های گوناگون موضوع بحث و نزاع فراوان فلسفی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی بوده است. این موضوع بارها از نظرگاه های مختلف، به‌ویژه در حوزۀ ادبیات بررسی شده است. ترانه های عامیانه و بوم‌سروده ها به‌مثابۀ پارۀ مهم فرهنگ شفاهی و یکی از جنبه های مهم فرهنگ عامه، در این باب دارای مضامین ضدونقیض و گاه تامل‌برانگیز فراوانی است که تا به‌حال به طور جدی به آن پرداخته نشده است. نوشتار پیش‌رو بر آن است تا به شیوۀ توصیفی تحلیلی و از خلال معرفی و تحلیل محتوای ترانه های رایج در حوزۀ جغرافیایی شهرستان شاهرود، نقش مندی های زن در این سروده ها را بازیابی، تبیین و تحلیل جامعه شناختی کند. بر همین اساس دریافت شد که جایگاه زن در این گونه بوم سروده ها در نقش هایی همچون: عاشق، معشوق، مادر مثالی، نماد زایندگی و باروری و گاه زن فریب کار ظاهر می شود. از منظر جامعه‌شناختی، گرچه گاهی عنصر زن در ردیف »دیگری فرودست « نشسته، اما عموماً مظهر همکاری و همیاری و نیز سمبل نسل پروری است. زن از نظرگاه ادبی، بازتاب های والایی یافته و نقش مندی هایی چون: سوژۀ درد هجران و دوری، نماد پارسایی و وفاداری، نماد مهرورزی، و بالاخره محبوبۀ دست‌نایافتنی را پذیرا شده است.

The Reflection of Social Status of Women in the Shahroud Chansons

Women have long been the subject of much philosophical, political, social, cultural and literary discussions in various cultures and civilizations. This issue has been studied many times from different perspectives, especially in the field of classical and official Iranian literature. Folk songs and chansons as an important part of folklore and one of the important aspects of popular culture has many contradictory and sometimes thoughtprovoking themes that have not been seriously addressed so far. The present article intends to retrieve, explain and sociologically analyze the roles of women in these poems in a descriptiveanalytical manner and through the analysis of the content of these chansons in the geographical area of Shahroud city.Accordingly, it was found that the position of women in such eulogies are in the role of lover, wife, and mother. From a sociological point of view, although sometimes the female element sits in the other inferior row, it is generally a manifestation of cooperation and assistance as well as a symbol of generationalism. From a literary point of view, women have received high reflections and roles such as the subject of the pain of shame and distance, the symbol of piety and loyalty, the symbol of love, and finally the unattainable beloved