تحلیل بلاغی چیستان در ادب عامه

پژوهشگران علوم بلاغی از آغاز تاکنون تمام توجه خود را به ادب رسمی معطوف کرده‌اند. نگاهی به شاهد مثال‌های کتب بلاغی به‌خوبی مویّد این نظر است. این مسئله در تدریس مباحث بلاغی در مراکز آموزشی چون دانشگاه‌ها نیز کاملاً صدق می‌کند، غافل از اینکه ادب عامه ساختار و زیبایی‌شناسی خاص خود را دارد که غفلت از آن، نادیده گرفتن بخش بزرگی از ظرفیت بلاغی ‌زبان است. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از معیارهای بلاغی به زیبایی شناسی چیستان به‌عنوان نوعی از کنایه در ادب عامه پرداخته است.نتایج نشان می‌دهد در پژوهش های انجام‌شده تنها به بلاغت قسمت اول (توصیف) توجه شده و از بلاغت موصوف غافل مانده‌اند؛ درحالی‌که پنهان‌سازی و تعلیق معنا با توجه به وصف‌های موجود، بیانگر این است که چیستان درواقع کنایه از موصوف است. نکته ای که تاکنون به گونۀ بایسته به آن پرداخته نشده و عدم توجّه به این مسئله، موجب شده در کتب بلاغی به‌اشتباه در مبحث بدیع جای بگیرد. تفاوت این گونه کنایه با کنایات مرسوم کتب بلاغی و تبیبن و تشریح زیبایی‌های آن، در مقایسه با نمونه‌های ادب رسمی از مباحثی است که در متن مقاله به‌تفصیل به آن پرداخته شده است

Rhetorical Analysis of Enigma in Folklore

Rhetorical scholars have, from the beginning to the present, turned their full attention to formal literature. A review of the rhetorical books confirms this as well. This is especially true in the teaching of rhetorical topics in educational institutions such as universities, unaware that folk literature has its own structure and aesthetics, the neglect of which ignores a large part of the rhetorical capacity of the language. The present study borrows a descriptiveanalytical method and uses the rhetorical criteria on the aesthetics enigma as one type of irony in folklore.The results show that in the studies, only the rhetoric of the first part (description) has been considered and the other part has been neglected, while concealing and suspending the meaning according to the existing descriptions indicates that enigma is in fact an allusion to the subject. A point that has not been properly addressed so far has caused rhetorical books to be mistaken for a novel topic. The article discusses the difference between this kind of irony and the usual allusions of rhetorical, the explanatory books and the description of its beauties, in comparison with the examples of formal literature.