چاییشی، عشوری و آیین «ای‌دوستان‌خوانی» در شهرستان دامغان

اشعار و آیین های عاشورایی شفاهی موجود در حوزه‌های مختلف جغرافیایی، بیانگر نحوۀ اندیشیدن و درپی آن خلق ادبیات غالب و روشنای چگونگی توجه مردمان آن حوزه بر گسترۀ آیین و مذهب است. بررسی این اشعار سیر حیات تاریخی ادبیات شفاهی عاشورایی را بین مردم یک حوزه نشان می‌دهد. بر این مبنا، در پژوهش حاضر سعی در مطرح کردن و معرفی اشعار آیینی »چاییشی «، »عشوری « و آیین »ای دوستان خوانی « در ادبیات آیینی عامیانۀ دامغان، با کارکرد مردم‌شناسی هستیم. تبیین اشعار آیینی عاشورایی، آن ها را در حوزه های فراگیر ادبیات آیینی شفاهی قرار می دهد که کارکردی مستقیم بر آداب و رسوم مذهبی عامه دارند. تحلیل ها در دو بخش ساختاری و محتوایی بر روی اشعار انجام پذیرفته اند: در بخش محتوایی با معرفی و توجه به کارکردهای اشعار در مراسم نمادینی به مضمون آن ها پرداخته ‌شده و در بخش ساختاری، قالب مسلط بر این اشعار و توجه به موسیقی بیرونی وزن، قافیه، ردیف و موسیقی درونی مدنظر بوده است. ماهیت کار، کیفی و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه و مشاهدۀ عمیق و میدانی است که با متخصصان درخصوص اشعار مرتبط صورت پذیرفته است.

Tea, Ashouri and Friends of Worship in the City of Damghan

The poems and rituals of the oral Ashura in various geographical areas illustrate the dominant manner of literary creation and the general streams of thought and religion. An examination of these poems illustrates the historical course of the Ashura oral literature among the people of one area. Accordingly, in the present study, we attempt to introduce the ritual poems of Tea , Ashouri , and Friends of Worship in the folk ritual literature of Damghan using an anthropological approach. The issue of Ashura rituals puts them in the broader areas of oral religious literature that have a direct relationship with popular religious rituals. The analysis was carried out on structural and content sections, introducing and focusing on the symbolic functions in the content section. In the structural part, the dominant theme of these poems is the emphasis on rhythm, rhyme, row, and inner music. The method of the study is qualitative and the means of data collection is indepth interviews with experts on related poems.