الگوی «قهرمان» در داستان‌های غنایی «عاشیقلار»

تاثیر و تاثّر زبان‌ها از همدیگر و ارتباطات فرهنگی اقوام، امری اجتناب‌ناپذیر است، در این میان قصه‌ها نیز از سرزمینی به سرزمینی دیگر مهاجرت کرده و رنگ و بوی قوم مقصد را گرفته‌اند، اما گاه شباهت قصه‌ها نه از تاثیر و تاثّر بلکه در نتیجۀ وجوه مشترک ادراک هستند که در زمان‌های مختلف و حوزۀ جغرافیایی متفاوت ظهور یافته‌اند. بررسی شباهت بن‌مایه‌های اساطیری پاره‌ای از این داستان‌ها در بین اقوام مختلف، گاه نشان از وحدت فطرت و وجوه مشترک ادراک دارد که اسطورۀ قهرمان یکی از آن‌هاست، اگرچه گاه این کهن‌الگوها دارای تفاوت‌هایی هستند که این تفاوت‌ها به فرهنگ و دین و مذهب قوم راوی ارتباط دارد. این مقاله با بررسی 24 داستان از داستان‌های »عاشیقلار « به الگوی »قهرمان « داستان‌های »عاشیقلار « و تفاوت‌های آن با الگوهای غربی و داستان‌های کلاسیک فارسی پرداخته و وجوه تمایز آن‌ها را از دیگر داستان‌ها بیان کرده است. در این داستان‌ها دو عنصر متفاوت نمود می‌یابد که وجه ممیّزۀ داستان‌های »عاشیقلار « از دیگر داستان‌های غنایی است: یکی درویش یاریگر و سیب اکرامی اوست که تولد قهرمان را رقم می‌زند و دیگری نمود پیر خرد به‌همراه جام بوتا (باده) در رویای قهرمان که او را به فردانیّت فرا می‌خواند و قهرمانی که به او بوتا داده شده است بعد از بیدار شدن از رویا به »عاشیق « عارف (حق عاشیقی) تبدیل می‌شود.

The Pattern of the Hero in the Stories of Ashiqlar

The influence of languages ​​on each other and the cultural connections of nations are inevitable. The stories also have migrated from a land to another and were affected by the target people, but sometimes the similarities of the stories are not due to their influence, rather, they are the result of commonalities of perception which have emerged at different times and geographical areas. Sometimes, the study of the mythological themes and the similarities of some stories among different ethnic groups show their unity and common perception. One of these perceptions is the myth of the hero. However, these archetypes sometimes have differences that are related to the culture and religion of the narrator. This article studies the archetypes of the hero and its differences with the western patterns in 24 stories of Ashiqlar . In these stories, two different elements appear, which are the distinguishing feature of Ashiqlarchr('39')s stories from the other lyrical poems: One is his assistant dervishes and his honorable apple, which marks the birth of the hero; another is the appearance of the old man with the wine cup in the herochr('39')s dream, which calls him to individuality and then the hero who is given wine becomes a true lover.