جلوه‌های فرهنگ عامۀ قوم ترکمن در رمان یورت

فرهنگ عامه به‌لحاظ گستردگی حوزه از موضوعات جذاب در شناخت عناصر مادی و معنوی اقوام و از نظر جامعه شناسی، مردم شناسی و روان شناسی مهم است. قوم ترکمن نیز به‌منزلۀ یکی از اقوام ایرانی دارای جذابیت بسیاری در تنوع این جلوه هاست. میرکاظمی که سال ها معلم روستاهای ترکمن صحرا بوده با کوله باری از تجربیات، دایرۀ المعارفی از این عناصر را در یورت گرد آورده است. در این پژوهش، به‌شیوه کتابخانه ای به استخراج این عناصر و دسته بندی آن و با روشی تحلیلی توصیفی به بررسی آن ها می پردازیم. از نتایج این پژوهش، تقسیم فرهنگ عامه ترکمن به عناصر مادی و معنوی است که در گذشته خاستگاه اجتماعی فرهنگی به‌منزلۀ عامل مهم، بر شکل و ماهیت این عناصر هویت ساز موثر بوده است. به‌علاوه، علل و عواملی چون مذهب، زبان و نژاد از درون، و محیط زیست (اقلیم)، هم‌جواری با اقوام و سیاست های دولت‌های ایران و روس، از بیرون نیز بر آن موثر است. در قرن اخیر، با استقرار دولت ها، اسکان اجباری، ایجاد ثبات و امنیت، سواد، گذر زمان، تغییر تفکر و ارتباطات دگرگونی در شکل این عناصر تسریع می شود که به بررسی و نقش آن ها نیز می پردازیم. به‌علاوه، رنگ اقلیمی اثر و سبک واقع گرای آن که برآیند این عناصر و رنگ اقلیمی است به پیش‌برد عناصر رمان به‌ویژه شخصیت و شخصیت پردازی، صحنه و صحنه پردازی، فضا و واقعیت نمایی کمک شایان کرده است.

Manifestations of Turkmen Folk Culture in Yurt Novel

The folk culture of the Turkmen people, which consists of material and spiritual elements, is important from the sociological, anthropological and psychological points of view. Mirkazemi has compiled an encyclopedia of these elements in Yurt. This research extracts these elements and categorizes them in a library manner and examines them in a descriptiveanalytic manner. The sociocultural origin as a key factor, and other factors such as religion, language, and race from within, and the environment, proximity to ethnic nations, and policies of the governments of Iran and Russia, also affect it from the outside. In the last century, with the establishment of governments, forced settlement, stability and security, literacy, and the passage of time, the mentality and communication have also changed through these elements, the role of which will be examined as well. The climatic color of the work and its realistic style have helped to advance the elements of the novel such as character and characterization, scene and staging, and space and verisimilitude.