بررسی تطبیقی وجوه نوستالژی‌گرایی در منظومه‌های محلیِ معاصر

یکی از بارزترین مظاهر فرهنگ عامه اقوام ایرانی، اشعار محلی است که به زبان و گویش محلی سروده می شوند. منظومه بلند نوستالژیک، گونه نوپدیدی از شعر محلی است که نشانه‌های آن از نیمه دوم قرن اخیر، در اقوام مختلف ایرانی مشاهده می شود. این منظومه ها که عمدتاً روزگار ماقبل تجددِ عصر پهلوی را بازتاب می دهند، نمایشگر غم غربت و نوستالژی‌گرایی شاعران محلی و به‌تبع آن اقوام ایرانی اند. در مقاله حاضر، وجوه نوستالژی‌گرایی در 40 منظومه برجسته محلی بررسی شده است. واکاوی این منظومه ها نشان می دهد که بازگشت به کودکی و بازگشت به طبیعت، برجسته ترین وجوه نوستالژی گرایی در این اشعار است و شاعران محلی می کوشند از طریق اشاره به جغرافیای بومی، آداب و رسوم، بازی ها، ابزارها، اشخاص و اماکن نوستالژیک، خاطره جمعی مردم خویش را بیدار کنند و بر حفظ مولفه های هویت بومی تاکید ورزند. برخی دیگر از وجوه نوستالژی گرایی نظیر اسطوره‌گرایی و شکایت از روزگار، با فراوانی کم تر در این منظومه ها بازتاب یافته اند. بازنمایی عناصر فرهنگ عامه اقوام ایرانی در این پژوهش نشان می دهد که این مولفه ها، با وجود تنوع و تفاوت، دارای جنبه‌های مشترک بسیاری هستند.

A Comparative Analysis of Nostalgia in Contemporary Local Poems

One of the distinctive aspects of Iranian local cultures is the local poems that are composed and sung in the local dialect. Even though they are different from formal literature, these poems are well known among tribes. Long and nostalgic poems are a new phenomenon in local poetry which emerged in the second half of the 19th century in different Iranian tribes. These poems, which mostly reflect the premodern age of Pahlavi, are indicators of nostalgia and sad loneliness among local poets and Iranian tribes. In this article, the nostalgic aspects of 40 recognized poems are analyzed. This analysis shows that the return to infancy or nature is the major feature of nostalgia in such poems, and the local poets try to revive the collective memories of the tribe and their local identity by pinpointing the environment, cultures, games, tools, people, and places. Other aspects of nostalgia such as mythology or complaints of life are reflected relatively less in these poems. The representation of the aspects of Iranian local culture in this research demonstrates that these components, regardless of being different, have numerous similarities as well.