تحلیل کارکرد نمادهای جانوری در ضرب المثل های فارسی با تکیه بر داستان نامه بهمنیاری

ضرب المثل‌ها با آنکه ساختاری روان و معنایی روشن و قابل فهم دارند ولی گاه بهره‌گیری از برخی عناصر بلاغی علاوه بر اینکه ضرب المثل‌ها را زیباتر و موثرتر کرده است به مفاهیم آن ها عمق و ژرفا بخشیده است و آن‌ها را قابل تامل‌تر کرده است . یکی از این عناصر نماد است. در این مقاله به وانمایی نقش نمادین حیوانات در ضرب المثل‌ها پرداخته می شود. هدف از این پژوهش، تحلیل کیفیت و کمیّت بهره گیری از نمادهای جانوری در ضرب المثل های کتاب بهمنیاری است و مساله آن این که از نمادهای جانوری در ساخت ضرب المثل‌ها چقدر بهره گرفته شده است. بدنه اصلی مقاله را ارائه نمودارهای آماری و تحلیل نمونه‌هایی از ضرب المثل‌ها تشکیل می‌دهد که در آن ها نام حیوانات گوناگون در زیرگروه های حیوانات اهلی، حیوانات غیراهلی، پرندگان و حشرات ذکر شده است. پژوهش حاضر کتابخانه ای است و به شیوه توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از روش‌های آماری با مطالعه 6047 ضرب المثل از کتاب بهمنیاری به انجام رسیده است و در پایان این نتیجه حاصل شده است که از نظر کمّی بهره‌گیری از نمادهای جانوری مربوط به حیوانات اهلی با 48.6% بیشترین و پرندگان با 8.7% کمترین بسامد را داشته اند و نیز از دلایل روی آوردن به کاربرد نمادهای جانوری در ضرب المثل‌ها می‌توان به عینیّت بخشیدن و ملموس کردن مفاهیم انتزاعی، جذابیّت ضرب المثل‌ها ، ایجاز کلام و پرهیز از صراحت لهجه و تلطیف مفاهیم نیش دار، اشاره کرد.

An Analysis of the Function of Animal Symbols in Persian Proverbs Based on Bahmanyari Story Book

Although proverbs possess clear, logical and semantic structures, the use of some rhetorical elements has, in addition to making the proverbs more beautiful and effective, given depth and strength to their concepts and made them more reflective. One of these elements is the symbol . In this article, we will illustrate the symbolic role of animals in proverbs. The purpose of this study is to analyze the quality and quantity of applying animal symbols in proverbs and the number of animal symbols used in making proverbs. The main body of the paper presents the statistical charts and analysis of examples of proverbs listing the various animal names in the subgroups of domestic animals, nondomestic animals, birds and insects.The present study is a library research and has been conducted based on a descriptiveanalytical approach while implementing statistical methods by studying 6047 proverbs used in the Bahmanyari Story Book. In the end, it was found that, quantitatively, maximum animal symbols used include domestic animals with a percentage of 48.6 and the lowest frequency of animal symbols belong to the birds' group with a percentage of 8.7. The major reasons for using animal symbols in proverbs may be pointed out as making abstract concepts objective and more tangible, making proverbs attractive, brevity of speech, and avoiding direct vulgar and sarcastic address