مولفه‌‌های فردی و جمعیِ فرهنگ اجتماعی و سیاسی در ادبیات و فرهنگ عامه مردم سیرجان

ادبیات و فرهنگ عامه مردم هر سرزمین گنجینۀ باارزشی است که می ‌توان در آن آداب، رسوم و شیوه نگرش به زندگی فردی و اجتماعی را جست. فرهنگ اجتماعی و سیاسی بیانگر نوع نگرش مردم به زندگی جمعی، الزامات و شبکۀ روابط آن در سطح فردی و جامعۀ انسانی است و جلوه‌های آن را می‌توان از خردترین تا کلان‌ترین امور زندگی یافت. این مقاله با هدف واکاوی نگرش و نوع نگاه به زیست جمعی و مسائل مرتبط با آن در ادبیات و فرهنگ عامۀ مردم سیرجان نوشته شده است. پرسش های مطرح شده دربارۀ نوع نگاه به قدرت و زندگی اجتماعی و مولفه‌های فردی و جمعی آن در فرهنگ و ادبیات عامه مردم سیرجان است و تلاش شده است با تحلیل محتواییِ واژه ها، اصطلاح ها، عبارت ها، ضرب المثل ها، قصه ها و افسانه های موجود در گویش و ادبیات عامۀ مردم سیرجان، به آن‌ها پاسخ داده شود. در نهایت، نویسنده پس از تحلیل موارد گفته شده به این نتیجه رسیده است که می‌توان از مواردی چون مشارکت‌جویی، فردمحوری، دوگانگی، پنهان‌کاری، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، تقدیرگرایی، خویشاوندگرایی، عمل‌گرایی و واقع‌گرایی به عنوان مولفه های مرتبط با فرهنگ اجتماعی و سیاسی در فرهنگ و ادبیات عامۀ مردم سیرجان نام برد.

Individual and Social Components of Social and Political Culture in Literature and Folklore in Sirjan

Folklore and literature of each country is a valuable treasure which can be found in ceremonies, customs, tradition, and individual and social attitudes. Social and political culture shows the type of people's attitude toward collective life, its requirements and the network relations at the individual level and human society. Moreover, its effects can be found in the smallest and largest life affairs. The aim of current research is to study the attitudes toward collective life and its related issues in literature and folklore of Sirjan. The research questions are related to the attitudes toward social power and life and its individual and social components in literature and folklore in Sirjan. Thus, this research has tried to answer these questions using content analysis of words, terms, phrases, proverbs, tales and the existing legends in dialect and folklore of Sirjan. The findings indicate that the positive and negative elements such as participation, selfdetermination, duality, concealment, social responsibility, appreciation, relationships, pragmatism, realism are considered as components related to the social and political culture in folklore and literature of Sirjan.