بازتاب فرهنگ و ادبیات عامه در وقف‌نامه‌های روزگار قاجار در استان کرمانشاه

فرهنگ عامۀ مردم ایران در اعصار و قرون کهن ریشه دارد، به گونه ای که می توان ایران را خاستگاه آیین ها، باورها و سنن کهن دانست. استان کرمانشاه ازجمله مناطقی است که دارای ریشه ها و بن مایه های فرهنگی غنی و مختص به خویش است؛ درنتیجه باورهای مردم آن دیار می تواند به خوبی منعکس کنندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه باشد. در این میان آنچه به طور خاص، مورد توجه است، تبلور این فرهنگ غنی در وقف نامه ها به عنوان بخش مهمی از فرهنگ و ادبیات عامه است. در پژوهش حاضر پنج وقف نامۀ متعلق به دورۀ قاجار از این استان انتخاب و بازخوانی شد و سپس به روش توصیفی تحلیلی مشخصه های فرهنگ و ادبیات عامه در آن ها بررسی شد. نتایج حاصل حاکی از آن است که این متون بهترین ابزار برای رصد تفکرات مردم در دورۀ قاجار به شمار می روند و می توان بازتاب های فرهنگ و ادبیات عامه را به وضوح در آن ها مشاهده و بررسی کرد. مشاغل و حرفه ها، ابزار و وسایل، اوزان و مقادیر، القاب و عناوین، دعا و نفرین، کنایات و اصطلاحات عامیانه، نسبت های فامیلی، واحدهای اندازه گیری و آیین های مذهبی از جملۀ عناصر مادی و معنوی هستند که در وقف نامه های انتخاب شده، شناسایی و بررسی و تحلیل شده اند.

The Reflection of Folk Culture and Literature in the Deeds of Qājār Era in Kermānshāh Province

The Iranian folk culture originates from ancient time so that Iran can be considered the origin of ancient rituals and beliefs. Kermānshāh province is one of the regions rich in cultural heritage. Therefore, the beliefs of its inhabitants may well reflect the folk culture of this region. In the same vein, as an important element of folk culture and literature, the crystallization of this rich culture in these deeds is highly important and remarkable. By adopting a descriptiveanalytical research methodology, the current research investigated the attributes of folk culture and literature in five deeds of Qājār Era in Kermānshāh Province. The results indicate that these texts are the best indicator to observe people's thoughts during Qājār period and can be clearly seen in the reflections of folk culture and literature. The expressions of professions, instruments, weight and quantity, titles, curse and prayer, measurement and religious rituals are among the material and spiritual elements that have been analyzed, identified and investigated in these deeds.