اثربخشی برنامه توانبخشی بر خستگی بیماران تحت همودیالیز

مقدمه: خستگی یکی از شایعترین مشکلات در بیماران تحت همودیالیز می باشد که توجه به آن در پرستاری بسیار حائز اهمیت است. هدف این مطالعه تعیین تاثیر اجرای برنامه توانبخشی بر میزان خستگی بیماران می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع شبه تجربی بوده و در آن از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. از طریق روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و بر اساس معیارهای ورود 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی با استفاده از جدول اعداد تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. برای گروه مداخله اجرای برنامه ی توانبخشی شامل انجام ماساژ کف پا در حین همودیالیز به مدت 10 دقیقه در 12 جلسه حین همودیالیز به طول مدت یک ماه همراه با آموزش الگوی فعالیت روزانه، آموزش رژیم غذایی و و داروها با حضور خانواده مددجو انجام شد. نمونه ها قبل ویک ماه بعد از مداخله، پرسشنامه ی خستگی mfi20 را تکمیل کردند. داده ها با نرم افزار آماری spss19 و با استفاده از آزمون های آماری کای اسکوئر، دقیق فیشر، تی مستقل و زوجی و کواریانس تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه مداخله و کنترل از نظر توزیع متغیرهای زمینه ای تفاوتی وجود نداشت. میانگین میزان خستگی قبل از مداخله درگروه مداخله (5/54 ± 56/68) و در گروه کنترل (4/52 ± 55/72) بود که بعد از مداخله در گروه مداخله به (4/26 ± 49/25) و در گروه کنترل به (4/66 ± 55/11) رسید و این اختلاف در گروه مداخله معنی دار بود (p<0.001).نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان ذکر نمود که اجرای برنامه توانبخشی در کاهش خستگی بیماران همودیالیزی موثر است. بنابراین می توان روش به کار گرفته شده در پژوهش حاضر را به عنوان یک روش ساده، غیر تهاجمی، کم هزینه و موثر در کاهش خستگی بیماران همودیالیزی را به پرستاران پیشنهاد نمود.

The effect of rehabilitation plan on fatigue in hemodialysis patients

Introduction: Fatigue is one of the most common problems in hemodialysis patients, which according to it is very important in nursing. This study aimed to determine the effect of rehabilitation plan on fatique in hemodialysis patients.Methods: This study is Quasiexperimental study that in that Pretestposttest plan with control group was used. 40 patients were selected Based on inclusion criteria and purposive sampling method and randomly divided into two groups of experimental and control by using a table of random numbers. For the intervention group, a rehabilitation program including foot massage during hemodialysis for 10 minutes in 12 sessions during hemodialysis for one month, with daily activity training, dietary training and medications with the presence of the family of the patient. Patient filled The Multidimensional Fatigue Inventory (MFI20) before and one month after intervention. SPSS statistical software SPSS19 data using chisquare, Fisher's exact test, and independent ttest and paired T was performed.Results: Results showed that no different between two groups of intervention and control about demographic characteristics. The mean fatigue Score was 56.68 ± 5.54 in intervention group, and 55.72 ± 4.52 in the control group before intervention, which respectively reached to 49.25 ± 4.26 and 55.11 ± 4.66 after implementation of the intervention and this difference was Significant in intervention group (P le; 0.001).Conclusions: According to the results we can say that rehabilitation plan is effective in reducing fatigue in hemodialysis patients. So it can be applied method of this study as a simple, noninvasive, lowcost and effective in reducing fatigue in hemodialysis patients to nurses suggests