فراهم‌سازی‌های حرکتی محیط خانه کودکان 18 تا 42 ماهه: تاثیر وضعیت اقتصادی – اجتماعی، میزان سابقه ورزشی و سطح فعالیت بدنی والدین

مقدمه: با توجه به اهمیت بسزای ماهیت چندبعدی محیط‌خانه در مطالعات رشد بخصوص رشد حرکتی کودکان؛ مطالعه حاضر تاثیر وضعیت اقتصادی – اجتماعی، میزان سابقه ورزشی و سطح فعالیت بدنی والدین بر سطح فراهم‌سازی حرکتی محیط خانه کودکان را موردبررسی قرار داده است.روش کار: روش پژوهش با رویکرد مقطعی، از نوع توصیفی و به لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها زمینه‌یابی بود که در سال 1400 انجام‌شده است. شرکت‌کنندگان شامل 236 نفر از والدین (پدر و مادر) دارای کودکان 18 تا 42 ماهه بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. والدین فعالیت‌های بدنی و ورزشی خود را برحسب سطح و سوابق رتبه‌بندی کردند؛ وضعیت اقتصادی-اجتماعی مطابق با سطح درآمد و میزان تحصیلات والدین ارزیابی شد. محیط خانه با استفاده از ترجمه فارسی سیاهه فراهم‌سازی محیط خانه برای رشد حرکتی (ahemd) ارزیابی شدند. یافته ها : نتایج نشان داد که هیچ رابطه معناداری میان میزان سابقه ورزشی و سطح فعالیت بدنی پدران با نمرات فراهم‌سازهای حرکتی خانه وجود ندارد. درصورتی‌که این رابطه، با میزان سابقه ورزشی مادران معنادار بود (r=0.24,p<0.001)؛ و فراهم‌سازهای حرکتی با میزان سابقه ورزشی مادران تفاوت معناداری داشت (p<0.001، effect size=11% ). در ادامه یافته‌ها نشان داد، رابطه معناداری میان سطح فراهم‌سازهای حرکتی با سطح فعالیت بدنی مادران وجود دارد (eta=0.21,p<0.05). به‌علاوه، تفاوت معناداری هم میان فراهم‌سازهای حرکتی خانه با سطح فعالیت بدنی مادران (p<0.05، effect size=11% ) وجود دارد. همچنین، شاخص‌های وضعیت اقتصادی-اجتماعی به میزان 44% تاثیر معناداری بر وجود سطح فراهم‌سازهای حرکتی خانه بخصوص اسباب‌بازی‌های حرکتی درشت و ظریف داشت (p<0.001). نتیجه‌گیری: تنها هرچه میزان سابقه ورزشی و سطح فعالیت بدنی مادران بالاتر باشد (بیش از دو سال) در کنار معیارهای وضعیت اقتصادی-اجتماعی در تهیه و تقویت فراهم‌سازهای حرکتی محیط خانه برای کودکان نافذ و تاثیرگذارتر است و در بین ابعاد مختلف فراهم‌سازهای حرکتی دو بُعد اسباب‌بازی‌های حرکتی درشت و ظریف شدیداً تحت تاثیر شرایط اقتصادی خانواده‌ها و همچنین سابقه ورزشی مادران می‌باشد.

motor affordances in the home environment for children 18 to 42 months: impact of socioeconomic status, rate of sports experience, and level of physical activity of parents

introduction: considering the importance of the multidimensional character of the home environment in developmental research, especially the motor development of children, the current study examines the effect of parents’ socioeconomic status, sports experience rate, and the level of physical activity on the level of motor affordances.method: the research method with a cross-sectional approach was descriptive, and data collection was a survey that was conducted in 2022. participants included 236 parents (father and mother) with children aged 18-42 months and were selected by multi-stage cluster sampling. parents scored their physical and athletic activities based on level and background/experience. their socioeconomic standing was determined based on their income and education. the home environment was assessed using the persian version of the affordances in the home environment for motor development-self-report (ahemd-sr).results: the results showed no significant relationship between the rate of sports experience and the level of physical activity of fathers with home motor affordances scores. however, this relationship was significant with the rate of mothers’ sports experience (p<0.001, r=0.24), and motor affordances were significantly different from mothers’ sports experience (p<0.001, effect size = 11%). the results showed a significant relationship between motor affordances and the mothers’ level of physical activity (p<0.05, eta = 0.21). in addition, there is a significant difference between motor affordances and the mothers’ level of physical activity (p<0.05, effect size = 6%). in addition, socioeconomic status indicators had a significant effect of 44% on the level of home motor affordances (p<0.001). conclusion: only the higher the mothers’ rate of sports experience and the level of physical activity (more than two years) along with the criteria of socioeconomic status in providing and strengthening home motor affordances for children is more influential and effective. among the different dimensions of motor affordances, the two dimensions of fine-and-gross motor toys are strongly influenced by the economic conditions of families as well as the sport’s history of the mothers.