مقایسه اثربخشی راهبردهای خودتنظیمی انگیزش و آموزش شفقت به خود بر تاب‌آوری دانش‌آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین

مقدمه: تا‌‌ب‌آوری، توانایی افراد در سازگاری موثر افراد با محیط در معرض عوامل خطرآفرین می‌باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی انگیزش و شفقت به خود بر تاب‌آوری دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه دارای عملکرد تحصیلی پایین بود.روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. آزمودنی‌های پژوهش شامل 90 نفر از دانش آموزان پایه یازدهم دبیرستان‌ های پسرانه دارای عملکرد تحصیلی پایین تبریز در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در هر یک از سه گروه(دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) قرار گرفتند. گروه اول یک دوره آموزش راهبردهای خودتنظیمی انگیزش را در 10 جلسه دریافت کرد و گروه دوم 10 جلسه آموزش شفقت به خود را طی کرد و گروه سوم(کنترل) نیز همزمان به برنامه های عادی کلاسی خود ادامه داد. ابزار استفاده شده شامل پرسش نامه تاب‌آوری کونور و دیویدسون بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس در سطح معنی‌داری 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج : میانگین (انحراف معیار) نمرات تاب‌آوری در گروه راهبردهای خود تنظیمی انگیزش از (13/8) 53/7قبل از مداخله به (16/5) 64 بعد از مداخله افزایش یافت. همچنین در گروه شفقت به خود نیز  از (14/5) 52/5قبل از مداخله به (16/8) 69/6بعد از مداخله افزایش یافت. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تک متغیره نشان داد که راهبردهای خودتنظیمی انگیزش و شفقت به خود بر تاب‌آوری اثر متفاوت داشته(0/05>p) و آموزش شفقت به خود در افزایش تاب‌آوری اثربخش تر است.نتیجه‎‌گیری: نتایج نشان داد که هر دو روش می‌تواند به افزایش تاب‌آوری در دانش‌آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین منجر شود. با این حال، آموزش شفقت به خود تاثیر بیشتری بر تاب‌آوری در مقایسه با راهبردهای خودتنظیمی انگیزش داشت. پیشنهاد می‌شود در مدارس این دو آموزش برای ارتقای تاب‌آوری دانش‌آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین استفاده شوند.

comparing the effectiveness of motivational self-regulation strategies and self-compassion training on resilience students with low academic performance

introduction: resilience is the ability of people to effectively adapt to the environment exposed to dangerous factors. the purpose of this research was to compare the effectiveness of teaching self-regulation strategies, motivation, and self-compassion on the resilience of male secondary school students with low academic performance. methods: the research method was semi-experimental with a pre-test, and post-test design with a control group. the subjects of the research included 90 students of the 11th grade of boys’ high schools with low academic performance in tabriz in the academic year of 1402-1401, which were selected by cluster random method and randomly placed in each of the experimental and control groups. the first group received a training course on self-regulating motivational strategies in 10 sessions, the second group underwent 10 sessions of self-compassion training, and the third group (control) continued with their normal classroom programs at the same time. the tool used included the connor and davidson resilience questionnaire. data was analyzed using the covariance test at a significance level of 0.05.results: the group that used self-regulation strategies of motivation saw an increase in their resilience scores from an initial mean (standard deviation) of (13.8) 53.7 before the intervention to (16.5) 64 after the intervention. similarly, the self-compassion group also showed an increase in their resilience scores from an initial mean (standard deviation) of (14.5) 52.5 before the intervention to (16.6. 69) after the intervention. data analysis using univariate covariance analysis showed that self-regulation strategies of motivation and self-compassion have different effects on resilience and self-compassion training is more effective in increasing resilience. conclusion: planning for interventions to promote literacy among low-achieving male students appears to be more effective if further education is needed. it is recommended that these two trainings be used in schools to improve the resilience of students with low academic performance.