اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی کودک بر ظرفیت تاملی والدین مطلقه دارای کودکان پنج تا دوازده سال

مقدمه: فرزندان معمولا از طلاق والدین درک دقیق و درستی ندارند؛ گاهی احساس می‌کنند که خود مسئول طلاق والدین هستند و امیدوار نیستند که پس از طلاق والدین زندگی بهتری داشته باشند. بنابراین لازم است تلاش‌های زیادی انجام دهند تا به سازگاری و سلامت روان لازم برسند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی کودک بر ظرفیت تاملی والدین مطلقه دارای کودکان پنج تا دوازده سال شهر اصفهان انجام شد. روش : طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و همراه با دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه ی آماری شامل کلیه والدین مطلقه دارای کودکان 5 تا 12 سال شهر اصفهان در بهار سال 1401 بود. بدین منظور از طریق درج فراخوان در شبکه‌های اجتماعی و دعوت به شرکت در پژوهش، به شیوه نمونه‌گیری دردسترس و با در نظر گرفتن ملاک‌های ورود و خروج، تعداد 30 نفر انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (15 نفر آزمایش و 15 نفر کنترل) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 60 دقیقه‌‌ای در جلسات درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی کودک شرکت کردند؛ اما برای گروه کنترل، مداخله‌‌‌‌ای صورت نگرفت. ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه ظرفیت تاملی والدین لوتین و همکاران (2017) بود. داده‌‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم‌افزار spss-26 تحلیل شد. نتایج : نتایج نشان داد که مداخله درمانی ذهنی‌سازی کودک بر ظرفیت تاملی والدین و ابعاد آن شامل پیش‌ذهن‌سازی، اطمینان از وضعیت روانی و کنجکاوی در مورد وضعیت روانی والدین مطلقه دارای کودکان 5 تا 12 سال در دو مرحله پس‌آزمون و پیگیری تاثیر معنی‌داری داشته و و اثرات درمان در طول زمان ثابت باقی مانده است (0/01p<). نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی پروتکل درمانی ذهنی‌سازی کودک بر ظرفیت تاملی والدین مطلقه دارای کودکان پنج تا دوازده سال پیشنهاد می‌شود برای تدوین برنامه‌های آموزشی و درمانی والدین، اقدامات موثری از سوی متخصصین آموزشی و درمانی به انجام برسد.

the effectiveness of mentalization based treatment for children (mbt-c) on parental reflective functioning of divorced parents with children aged five to twelve

introduction: children usually do not have a clear understanding of their parents’ divorce; sometimes they feel responsible for their parents ’ divorce and do not hope to have a better life after their parents’ divorce. therefore, it is necessary to make a lot of effort to achieve the necessary adaptation and mental health. the aim of this study was to determine the effectiveness of mentalization-based treatment for children (mbt-c) on parental reflective functioning of divorced parents with children aged 5 to 12 in isfahan.method: the research design was quasi-experimental with pre-test, post-test, and a two-month follow-up period. the statistical population included all divorced parents with children aged 5 to 12 in isfahan in the spring of 1401. for this purpose, by posting a call on social networks and inviting them to participate in the research, by available sampling method and considering the entry and exit criteria, 30 people were selected and randomly divided into two experimental and control groups (15 experimental and 15 control) were assigned. the experimental group participated in 12 sessions of mbt-c based on 12 sessions of 60 minutes; but for the control group, no intervention was made. the research instrument included the parental reflective functioning questionnaire of luyten et al, (2017). research data were analyzed using repeated measures analysis of variance in spss-26 software.results: the results showed that mbt-c intervention had a significant effect on parental reflective functioning and its dimensions including prementalizing modes (pm), certainty of mental states (cms), and interest and curiosity in mental states (ic) of divorced parents with children 5 to 12 years in two stages of post-test and follow-up. and the effects of treatment remained constant over time (p <0.01).conclusion: considering the effectiveness of mentalization-based treatment for children (mbt-c) on parental reflective functioning of divorced parents with children aged 5 to 12, it is suggested that effective measures be taken by educational and medical specialists to develop parental education and treatment programs.