کشف و اولویت بندی ابعاد و مولفه های موثر بر ساختار دانشگاه کارآفرین: پیشنهادی برای موفقیت در وظایف نسل سوم دانشگاه‌ها

هدف: با عبور از نسل اول و دوم دانشگاه‌ها که به ترتیب دانشگاه‌های آموزش محور و پژوهش محور نامیده می‌شوند، نسل سوم تحت عنوان دانشگاه کارآفرینی معرفی گردیده است. دانشگاه‌ها هدف این نوشتار، شناسایی و اولویت‌بندی مولفه‌های ساختاری دانشگاه کارآفرین در جمهوری اسلامی ایران است. دانشگاه کارآفرین در این پژوهش، دانشگاهی دانست که سه وظیفه مهم حفاظت از دانش بشری و انتشار آن، پژوهش، و بسترسازی برای نقش‌آفرینی دانشگاه در توسعه اقتصادی و اجتماعی را در محیط متلاطم خود بر عهده دارد؛ لذا حرکت دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران به سوی چنین تحولی، امری بسیار مهم و حیاتی است. روش: این پژوهش به روش کیفی انجام گرفته است، پژوهشگران پس از انجام مطالعات کتابخانه‌ای، با استفاده از روش‌شناسی دلفی در سه دور به شناسایی ابعاد ساختاری موثر بر ساختار دانشگاه کارآفرین پرداختند، سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) که یکی از مهم‌ترین روش‌های اولویت‌بندی است، مولفه‌ها رتبه‌بندی گردید. ابعاد ساختاری شناسایی شده پس از اجرای دلفی و رتبه‌بندی تحلیل سلسله‌ مراتبی، به ترتیب عبارتند از: ترکیب، استقلال، حرفه‌ای‌گرایی، پیچیدگی، تمرکز و رسمیت. نتیجه‌گیری: نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که به منظور تحقق دانشگاه کارآفرین، می‌بایست تغییرات ساختاری گسترده در نظام آموزش عالی به ویژه در ابعاد استقلال، ترکیب و حرفه‌ای‌گرایی صورت گیرد، زیرا محیط ساختاری دانشگاه کارآفرین باید مشوق فضای خلاقیت و هم‌افزایی باشد. همچنین نقش ترکیبی رهبر که از مولفه های ترکیب و استقلال محسوب می شوند، از جمله تاثیرگذارترین مولفه های موثر در ساختار مذکور هستند.