دانشگاه کارآفرین؛ اهرمی در مسیر توسعه پایدار

امروزه توسعه‌پایدار برای جوامع به آرمان و چالشی بزرگ بدل شده است، تحقق این آرمان در بخش آموزش عالی به عهده‌ دانشگاه‌ها می‌باشد، و بدون شک نقش دانشگاه در توسعه‌پایدار انکارناپذیر است. دراین‌بین، ظهور دانشگاه کارآفرین پاسخی به اهمیت روزافزون دانش در نظام ملی و منطقه‌ایِ نوآوری و ادراک جدید از دانشگاه است؛ یعنی نهادی که عامل توسعه، انتقال دانش و فناوری، و منبع اختراعات خلاقانه به‌شمار می‌رود، و از لحاظ اقتصادی باصرفه است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تبیین و بررسی مدل دانشگاه کارآفرین در جهت دست‌یابی به توسعه‌پایدار، در دانشگاه‌های استان مازندران به اجرا درآمده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات، توصیفی به‌شمار می‎رود. ابتدا پس از بررسی ادبیات نظری و انجام مصاحبه با خبرگان، پرسشنامه اولیه‎ای طراحی و شاخص‌های اساسی مدل دانشگاه کارآفرین استخراج شد. سپس به کمک تکنیک دیمتل فازی، روابط علّی میان متغیرها بررسی و در نهایت جهت طراحی الگو ساختاری تحقیق از رهیافت مدل‌سازی ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتل‌فازی (fdism) استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان شاخص‌های مورد بررسی پنج متغیر نقش علّی و پنج متغیر نیز نقش معلولی دارند، یافته‌های تکنیک وزن‌دهی فازی نشان داد، از میان شاخص‌های مورد بررسی، شاخص چشم‌انداز، ماموریت و راهبرد در دانشگاه دارای بیشترین وزن و اهمیت است. هم‌چنین رهیافت fdism نشان داد که متغیرها در هفت سطح طبقه‌بندی شدند، که در این ‌بین متغیر چشم‌انداز، ماموریت و راهبرد در دانشگاه، رهبری در دانشگاه و ساختار و طرح سازمانی در دانشگاه به‌عنوان عوامل زیربنایی و دارای قدرت نفوذ بیشتری هستند. دانشگاه کارآفرین به‌عنوان نسل سوم دانشگاه‌ها، ماموریت توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع را بر عهده دارد. توسعه و تمرکز بر شاخص‌ها و ویژگی‌های دانشگاه جهت کارآفرینی، می‌تواند دانشگاه‌های سنتی را به دانشگاه‌های کارآفرین و در مسیر توسعه‌پایدار تبدیل کند.

Entrepreneurial University; Higher Education Sustainable and Consistent, Leverage on the Path to Sustainable Development

Nowadays, the sustainable development has become an ideal and great challenge. The universities are obligated to realize this ideal in higher education, and undoubtedly, the role of universities in sustainable development is undeniable. In the meantime, the appearance of entrepreneurial university is a response to increasingly importance of knowledge in the national and regional innovation system and new understanding of university; i.e. the institution which is counted as a factor for development, knowledge and technology transfer, and the source of creative inventions, and is good and thrifty economically. Therefore, present research is conducted to explain and investigate the entrepreneurial university model toward achievement of sustainable development in Mazandaran universities. This research, in terms of purpose, is an applied research, and in terms of data gathering, is a descriptive research. First, by means of literature review and interview with experts, the primiarly questionnaire is designed and the principal indices of entrepreneurial university model are extracted. Then, the FDEMATEL is used to explore the causal relations between variables, and finally, the (FDISM) is used to design the structural model. Results showed, among explored indices, five variables play a causal role and five variables play an effectual role. Results of fuzzy weighting technique showed, among explored indices, the indices of vision, mission, and strategy in university possess the most weight and importance. Also, FDISM approach showed the variables have been categorized into seven levels, and the variables of vision, mission, and strategy in university, leadership in university, and organizational structure and design in university are more influential as infrastructural factors.