معیار برهان صدیقین(بررسی تطبیقی بر برهان ابن‏سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی)

بی‌گمان یکی از امتیازهای فیلسوفان اسلامی از عصر فارابی تاکنون در برابر دیگر اندیشمندان اسلامی در اثبات واجب، برهان صدیقین آنان است. اما در این برهان چه ویژگی‏ای نهفته است و معیار آن چیست که بر دیگر براهین ممتاز می‌شود. در واقع سوال پژوهش این است که معیار صدیقین چیست که ملاصدرا، برهان ابن‏سینا را صدیقین نمی‌داند؛ در حالی که ابن‏سینا برهان خود را متصف به صدیقین کرده است؟ آیا فارابی که طراح برهان صدیقین است، با ملاصدرا در معیار صدیقین هم‏سخن‌اند یا هر یک معیار جداگانه‌ای دارند؟ آیا علامه با همان معیار برهان صدیقین را ابداع کرده است؟ در این تحقیق معلوم می‌شود فارابی، ابن‏سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی یک معیار برای برهان صدیقین معرفی کرده‌اند، اما اینکه آیا برهان‏هایی که ابن‏سینا و ملاصدرا ارائه داده‌اند، ملاک صدیقین را دارد یا خیر، به بررسی نیاز دارد. در این تحقیق نشان داده‌ایم برهان ابن‏سینا و سه برهان از ملاصدرا ملاک صدیقین را ندارند و برهان ملاصدرا در مفاتیح الغیب و برهان علامه طباطبایی در تعلیقات بر اسفار واجد ملاک صدیقین‌اند

Criterion of Argument of Truthful Ones (A comparative study of Avicenna, Mulla Sadra and Allama abatabaei's argument)

No doubt, one of the privileges of Muslim philosophers (from Farabi onward) over other Muslim thinkers in demonstrating the necessary being is their argument of truthful ones. What is the characteristic of this argument and what is its distinctive criterion? The question this research addresses is: what is the criterion for truthful ones? Mulla Sadra does not regard Avicenna's argument as the argument of truthful ones whereas Avicenna himself gives this name to his argument. Does Farabi, who is the founder this argument, agree with Mulla Sadra on the criterion of truthful ones or does he have his own separate criterion? Which criterion did Allama choose? This study shows that Farabi, Avicenna, Mulla Sadra and Allama Tabatabaei have introduced a single criterion for the argument of truthful ones. As to whether or not the arguments presented by Avicenna and Mulla Sadra have the criterion for truthful ones it is something that however needs to be assessed. This study shows that Avicenna's argument and three other arguments presented by Mulla Sadra do not enjoy having the criterion of the truthful ones. However the arguments presented by Mulla Sadra in his Mafatih and Allama Tabatabaei in his Commentary on Asfar are the [only] ones that have the criterion of truthful ones.