ریشه‌یابی مبانی نظریه ملاصدرا در اتحاد نفس و بدن در علم‌النفس سهروردی

این مقاله تلاشی است برای نشان دادن اینکه علم‌النفس صدرایی، صورت تکامل‌یافته علم‌النفس سهروردی است. سهروردی در تبیین رابطه نفس و بدن، از فلسفه مشاء فاصله گرفته و گام‌های اولیه را در این راه فلسفی به‌خوبی برداشته، اما توفیق اتمام آن را پیدا نکرده است. هرچند سهروردی به عینیت و وحدت نفس و بدن صدرایی دست نیافت، اما زمینه‌هایی را براساس نظام نوری و ارتباط حقیقی مراتب نور و حقیقت نوری نفس در اختیار صدرا گذاشت تا صدرا براساس آن، به قاعده «النفس فی وحدتها کل القوی» دست یابد که به نظریه «وحدت در عین کثرت» و «کثرت در عین وحدت» معروف است. نفس حقیقتی ذومراتب است که در مرتبه بدن، عین بدن و در مرتبه مجرد، فراتر از بدن است. حقیقت نفس تنها در مرتبه بدن خلاصه نمی‌شود، بلکه از ماده تا مجرد را پر کرده است.

An Inquiry into the Roots of Mulla Sadra’s Principles in BodyandMind Union in Suhrawardi’s Theory of Mind

In their article, the authors have tried to show that Sadra’s theory of mind is a developed form of Suhrawardi’s. In his explanation of bodyandmind relation, Suhrawardi has broken with the peripatetic philosophy; he has taken the primary steps duly, but failed to accomplish it. He failed to come up with Sadra’s theory of bodyandmind identical unity; however, as per his system of light and real ties in the graded spectrum of light, Suhrawardi paved the way for Mulla Sadra to propose the rule “the soul in its unity is identical with its faculties”, celebrated as “unity within multiplicity and multiplicity within unity”. Mind is a graded entity which in the grade of corporeality is identical with the body and in the grade of incorporeality is higher than the body.  The entity of mind is not confined within the grade of body, rather, it encompasses all grades from corporeal matter to incorporeal spirit..