تبلور وحدت شخصی در نظام فلسفی شیخ اشراق

بی‌شک یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی و عرفانی، شناخت وجود در نظام هستی است. در علم عرفان، وجود در نظام تکوین به ‌نحو وحدت شخصی لحاظ شده است. بدین‌معناکه وجود منحصر در حق‌تعالی است و ماسوای او اطوار و شئون وی محسوب می‌شوند. مشهور قائلند اولین کسی که وحدت شخصی وجود را در یک نظام‌واره علمی مطرح نمود، ابن ‌عربی است و سپس کسانی مانند قونوی و قیصری و ترکه و ابن‌ ترکه و فناری و صدرالمتالهین به تبیین فلسفی آن پرداخته‌اند. لیکن نگارنده قائل است شیخ اشراق نخستین شخصی است که پیش از همه به تبیین فلسفی وحدت شخصی وجود پرداخته است. اما پنداشت اصالت ماهیت از اعتباریت وجود در نظام اشراقی منجر به آن گردید که معارف عالیه شیخ اشراق از جمله تبیین وجدت شخصی وجود در حجاب اصالت ماهیت محجوب واقع شود. در این مقاله با بررسی نظام اشراقی اثبات خواهد شد که شیخ اشراق نخستین کسی است که به تبیین وحدت شخصی وجود پرداخته است.

Priority of the Proof of the Truthfuls over all others for the Existence of Allah

Knowing existence in the system of  being  comprises one of the most significant issues of philosophy and mysticism. In the system of being s, existence in mysticism is regarded as one.  That is to say, existence is exclusive to Allah Almighty and all else than Him is no more than His modes and states. It has gone celebrated that the first scholar who proposed the particular unity theory in a scientific system is Ibn Arabi followed by alQonawi, alQeisari, Turkah, Ibn Turkah, alFanari, and Mulla Sadra who tried to explain it philosophically.     The author, however, holds that Suhravardi (Sheikh Ishraq) is the first person who before others come to deal with the issue. Nonetheless, since his theory that existence is mentallyposited (i’tibariyyate wujud) was construed as primacy of quiddity (Asalate Mahiyyat), his lofty ideas went veiled and unknown by the socalled primacy of quiddity. In what follows, the author has tried to prove that Sheikh Ishraq is the first one who has dealt with the personal  unity of existence.