کاربست روش تبیین در فلسفه سیاسی بر اساس نظریه وحدت در عین کثرت حکمت متعالیه

مسئله اصلی مقاله حاضر این است که بیان کند مکتب فلسفی ملاصدرا چه ظرفیت‌هایی در حوزه روش‌شناسی فلسفه سیاسی، به‌ویژه روش تبیین دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، ضمن ترسیم اهداف و کارکردهای علوم سیاسی با استفاده از روش تحلیلی فلسفی، ظرفیت‌های روش‌شناختی نظام حکمت صدرایی در هر یک از کارکردهای علوم سیاسی بیان شده است. از جمله دستاوردهای تحقیق حاضر را می‌توان در موارد پیش‌رو تبیین نمود: 1. حکمت متعالیه با توجه به ارائه انواعی از تعاریف مفهومی، ظرفیت خوبی در حوزه روش تعریف مفاهیم انتزاعی فلسفه سیاسی دارد. 2. با پذیرش تفسیر عقلی به ‌معنای ارائه معانی انتزاعی و عقلی برای کنش سیاسی انسان، محقق باید تفسیری از همان کنش‌ها به‌‌عنوان فعل الهی نیز ارائه دهد. 3. محقق فلسفه سیاسی می‌تواند در تبیین حقایق سیاسی، با رعایت اصل کثرت در وحدت و وحدت در کثرت علل، تبیینی ارائه دهد که علاوه بر جهت کثرت علل، جنبه وحدت علل نیز آشکار گردد. 4. پیش‌بینی به معنای آینده‌شناسی تجربی به‌ سبب رویکرد عقلی فلسفه سیاسی اساساً جایگاهی در این دانش ندارد. 5. برای ارزش‌یابی کنش‌های سیاسی، محقق باید ارزش‌یابی خویش را با لحاظ غایت و ارزش‌های اصیل اسلامی به دنیای سیاست پیشنهاد دهد.

The Application of the Explanation Method in the Political Philosophy according to Mulla Sadra’s Theory of Unity within the Very Multiplicity

In this essay, the authors have gone to show what capacities there are in Mulla Sadra’s school of philosophy for the methodology of political philosophy, particularly the explanation method. In order to answer this question, the authors have first illustrated the aims and functions of political sciences through a philosophicalanalytical method, and then studied the methodological capacities of Sadraian system of metaphysics in each of the functions of political sciences.     Some achievements of this research are as the following: 1 viewing a variety of its conceptual definitions, Mulla Sadra’s transcendental philosophy has a good deal of capacity in the methodology of definition of abstract concepts of political philosophy. 2 Having embraced the rational interpretation i.e. suggesting abstract and intellectual meanings for political activities, one should come to propose an interpretation of the same activities as divine action, too. 3 Considering the principle of unity within multiplicity and vice versa in the plurality of causes, a researcher of political philosophy may not only explain the plural aspect of causes, but also their unity one. 4 Due to the rational approach in political philosophy, there is no room for prediction i.e. emperical futurology in that field of knowledge. 5 In the position of political activity assessment, a Muslim researcher is expected to consider the Islamic aims and genuine values in order to propose his assessment in the world of politics .