تصحیح و تعلیق نسخه خطی «رساله فی نفی الهیولی» تالیف سید ماجد حسینی

اعتقاد به وجود هیولی به‌عنوان جوهری که هیچ فعلیتی جز قوه‌ محض بودن ندارد، از زمان ارسطو تاکنون یکی از مسائل مهم فلسفی به‌شمار می‌رود. در میان فلاسفه اسلامی، مشائین آن را پذیرفته و بر براهین مثبته آن افزوده‌اند. اما برخی ادله‌ اثبات آن را غیر تام دانسته و اساساً وجود چنین جوهر بی‌فعلیتی را محال دانسته‌اند. در میان فلاسفه، رواقیون، شیخ اشراق، فخر رازی، خواجه نصیر طوسی، حکیم الهی قمشه‌ای، شهید آیت‌الله مطهری، شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی، آیت‌الله مصباح یزدی و آیت‌الله فیاضی از جمله حکمایی هستند که منکر وجود هیولی شده‌اند. در این میان، یکی از حکمای قرن 12ق، به نام سید ماجد حسینی کاشانی رساله‌ای موجز در نفی و ابطال هیولی نگاشته و در آن، پس از بیان ادله گوناگون اثبات هیولی، به رد آن ادله پرداخته و یک بخش از رساله‌اش را نیز به اقامه برهان بر ابطال وجود هیولی اختصاص داده است. در این مقاله متن نسخه خطیِ رساله مذکور، تحقیق و تصحیح شده و همراه با پاره‌ای از توضیحات و حواشی، عیناً درج شده است

The Correction of and Comments on the Manuscript of Risaltun Fi Nafye alHayulaAuthor seyed Majed Huseini

The belief in Hyle as a substance of no actuality but pure potentia has been one of the controversial issues of philosophy since Aristotle. From among Muslim philosophers, the Peripatetics have embraced it and added to the arguments for it. Some philosophers, however, considered those arguments invalid, because essentially the very concept of a substance of no actuality at all is absurd. Stoics, Suhrawardi the Master of Illumination, Fakhr alDin alRazi, Khwaja Nasir alDin alTusi, Hakim Ilahi Qomsheii, Shahid Mutahhari, Shahid Sayyid Mustafa Khomeini, Ayatullah Misbah Yazdi, and Ayatullah Fayyazi are among those who have denied the existence of Hyle.    In his Risaltun Fi Nafye alHayula (A Treatise on the Rejection of Hyle), Sayyid Majid Hosseini Kashani, a philosopher of 12th century A. H., has proposed the arguments for Hyle and then went on to reject them all. He has also specified a part of his treatise to constitute a proof to totally deny the existence of Hyle.   In this essay, the authors have corrected and researched the text of the mentioned manuscript providing it with comments in the margin .