اعتبار استناد به ابن ابی الحدید در مباحث امامت
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
زهادت عبدالمجید
|
|
منبع
|
حكمت اسلامي - 1397 - دوره : 5 - شماره : 4 - صفحه:57 -78
|
|
چکیده
|
دانشمندان شیعه در مباحث امامت به سخنان ابن ابی‌الحدید معتزلی (م656) استناد می‌نمایند؛ درصورتی‌که برخی از سنی‌ها او را با الفاظی چون متشیع، شیعی و حتی شیعی غال و شیعی متعنت رمی می‌کنند. با این توصیف، سوال مهم این است که آیا سخنان چنین شخصی (ابن ابی‌الحدید) می‌تواند برای اقناع طرف مقابل در مباحث و مناظرات امامت، از حجیت و اعتبار کافی برخوردار باشد یا خیر؟ در این تحقیق، با بررسی مواضع ابن ابی‌الحدید در مسائل امامت در کتاب شرح نهج‌البلاغه، این نتیجه حاصل می‌شود که هر چند او معتزلی بوده است، اما در مباحث اصلی امامت، مبنای عموم اهل تسنن و اشاعره مانند عدم نص بر امامت امیرالمومنین علی و عدم خلافت بلافصل آن حضرت و عدم اشتراط عصمت در امام را تقویت کرده است. بنابراین شیعه دانستن او یا به‌خاطر عدم احاطه بر تمام سخنان خود و یا خلط در اصلاحات می‌باشد. به‌علاوه اینکه امر مهم، وجود دلیل است نه تعبد به سخن شخص. لذا شیعه و سنی بودن تاثیری در قبول کلام مستدل و مبرهن ندارد. انگیزه و سبب رمی سنی‌های متعصب را نیز می‌توان اعتقاد او به افضلیت امیرالمومنین و قدح معاویه و بی‌اثر کردن انتقادهای او به برخی از عقاید اهل سنت و خنثی کردن استنادات شیعه و همچنین استناد به بعضی از حرف‌های او علیه شیعه دانست.
|
|
کلیدواژه
|
ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، عدالت صحابه، عصمت امام، نص بر امامت، خلافت بلافصل
|
|
آدرس
|
جامعه المصطفی العالمیه, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
zahadat1394@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|