پپتیدهای ضداکسایشی استخراج شده از آبزیان: شناسایی، خالص‌سازی و مکانیسم اثر‌گذاری

تولید غیرقابل کنترل رادیکال‌های آزاد سبب تخریب اکسیداتیو مواد غذایی و مشکلات سلامتی انسان می‌شود. از ترکیبات ضداکساینده (antioxidant) سنتزی در صنایع غذایی و دارویی به منظور پیشگری و ممانعت از اکسیداسیون استفاده می‌شود ولی به دلیل اثرات احتمالی سمیت و سرطان‌زایی، میزان استفاده آن‌ها به شدت کنترل می‌شود. موجودات دریایی که تقریبا نصف تنوع زیستی جهان را شامل می‌شوند، منبع ارزشمندی از ترکیبات زیست‌فعال از جمله پپتیدها هستند که می‌توانند در تولید فرآورده‌های غذایی فراسودمند مورد استفاده قرار گیرند. مطالعه حاضر مروری بر مطالعات صورت گرفته در رابطه با پپتیدهای ضداکسایشی از منابع دریایی، روش‌های مورد استفاده برای خالص‌سازی و شناسایی آن‌ها، ساختار و مکانیسم اثر‌گذاری آن‌ها در شرایط آزمایشگاهی و در موجود زنده داشته است. این مطالعه نشان داد که پپتیدهای استخراج شده از منابع دریایی خاصیت ضداکسایشی بالقوه‌ای را در محیط آزمایشگاهی، سامانه‌های غذایی و همچنین موجود زنده نشان می‌دهند. اندازه پپتیدها، نوع اسیدهای آمینه، قرارگیری اسیدهای آمینه در موقعیت‌های مختلف زنجیره و قابلیت آبگریزی مهمترین عواملی هستند که بر مکانیسم ضداکسایشی پپتیدها تاثیر می‌گذارند. پپتیدهای ضداکسایشی می‌توانند به عنوان ترکیبات فراسودمند برای ممانعت از اکسیداسیون چربی و پروتئین محصولات غذایی استفاده شوند. این پپتیدها فرآیندهای اکسایشی را کنترل می‌کنند و اهمیت بالقوه‌ای در درمان و کنترل بیماری‌ها دارند.