اثرات القایی تیمار حاد نانوذرات شیمیایی و بیوسنتزی اکسید آهن (fe3o4) بر تغییرات شاخص‌های خون‌شناسی، بیوشیمیایی و ایمنی ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio)

نظر به کاربردهای متنوع نانوذرات اکسید آهن (مگنتیت، fe3o4-nps) و ره‌یافت نهایی آن‌ها به اکوسیستم‌های آبی، در مطالعه حاضر اثرات مواجهه حاد (96 ساعته) با fe3o4-nps شیمیایی (غلظت‌های 10، 100، 500، 1000 و mg/l2000) و بیوسنتز شده (biofe3o4-nps) توسط جلبک ulva prolifera (500 و mg/l1000)، بر تغییرات شاخص‌های خونی شامل تعداد کل و درصد افتراقی گلبول‌های سفید (wbc)، تعداد گلبول‌های قرمز (rbc)، میزان هموگلوبین، هماتوکریت، شاخص‌های گلبول قرمز شامل mcv، mch و mchc، شاخص‌های بیوشیمیایی سرم شامل گلوکز و آنزیم آلکالین فسفاتاز (alp) و شاخص ایمنی آزمون احیای نیتروبلوتترازولیوم، در مقایسه با گروه شاهد (بدون نانوذره) در بچه‌ماهیان کپور معمولی (cyprinuscarpio) (میانگین وزن 1.83±10.04 گرم) بررسی شد. نتایج نشان داد که با وجود عدم سمیت حاد هر دو نوع نانوذره مگنتیت در ماهی کپور معمولی، با افزایش غلظت fe3o4nps و biofe3o4nps افزایش معنی‌داری در شاخص‌های هماتوکریت، هموگلوبین، rbc، wbc (نانوشیمیایی)، گلوکز و alp و کاهش معنی‌داری در mcv و mch مشاهده شد. در این میان rbc به عنوان کارآمدترین نشانگر معرفی شد (p<0/00001, r_c=0/952, r_b=0/982) با این حال در غلظت های مشابه، شدت تغییرات شاخص ها در گروه تیمار با bio-fe3o4-nps پایین تر از fe3o4-nps بود که احتمال می رود علت آن ناشی از تفاوت ماهیت، روش ساخت و توان زیست سازگاری bio-fe3o4-nps باشد.