تاثیر امواج الکترومغناطیسی تلفن همراه بر شاخص‌های خونی و تولیدمثلی ماهیان کوی (cyprinus carpio) مولد

با توجه به پیشرفت فن آوری‌های الکترونیکی و تاثیر به کارگیری آن‌ها بر محیط زیست به ویژه اکوسیستم‌های آبی، لازم است تا به جنبه‌های گوناگون آن به ویژه در زمینه امواج الکترومغناطیسی و اثرات آن‌ها بر ماهیان به عنوان مهمترین جانوران محیط زیست آبی با جنبه‌های اقتصادی توجه شود. در مطالعه حاضر تاثیر امواج الکترومغناطیسی تلفن همراه (900 مگاهرتز) بر میزان برخی از شاخص‌های خونی و تولیدمثلی ماهیان کوی نر و ماده بالغ طی مدت ده روز و در 3 گروه آزمایشی بررسی شد: گروه شاهد (بدون دریافت امواج)، تیمار1 و تیمار 2 (هر یک، روزانه 4 بار و هر بار 30 دقیقه در مجاورت تلفن همراه، به ترتیب در حالت روشن بدون مکالمه و در حالت برقراری تماس). در انتهای آزمایش از سیاهرگ دمی ماهیان خون‌گیری به عمل آمد و مقادیر شاخص‌های rbc، wbc، hb، hct، mcv، mch و mchc با روش‌های متداول خون‌شناسی و میزان هورمون gth ii با روش رادیو ایمونواسی (ria) تعیین شد. مقادیر شاخص‌های gsi و hsi نیز به ترتیب با اندازه‌گیری وزن گناد و کبد و محاسبه نسبت آن‌ها با وزن بدن به دست آمد. موفقیت تولیدمثلی در مولدین نر و ماده شاهد بیشتر از دو تیمار دیگر بود. در هر دو جنس، شاخص hsi تیمار 2 به طور معنی‌داری افزایش داشت. در مولدین ماده کمترین میانگین rbc، hb و hct و در مولدین نر  بیشترین میزان wbc و نوتروفیل و کمترین میزان لنفوسیت، به تیمار2 تعلق داشت. نتایج نشان داد امواج الکترومغناطیسی ناشی از تلفن همراه اثرات سوء زیستی متعددی بر ماهی کوی نر و ماده ایجاد کرد.