بررسی همزیستی قارچ‎های مایکوریز آربوسکولار همراه با ریشه پنبه در استان خراسان شمالی

به‌منظور بررسی وجود همزیستی قارچ های مایکوریز با ریشه گیاه پنبه، تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه ها و مشخص کردن وضعیت اسپور این قارچ ها، بیست و دو نمونه خاک به همراه ریشه از مزارع پنبه مناطق مختلف استان خراسان شمالی جمع آوری گردید. پس از رنگ‌آمیزی ریشه ها و استخراج اسپورها از خاک، میزان کلونیزاسیون ریشه و جمعیت اسپور این قارچ ها اندازه‌گیری شد. همچنین تاثیر ph خاک بر این عوامل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد همزیستی مایکوریزی آربوسکولار همراه با ریشه پنبه وجود دارد. در مورد شاخص­های مرتبط با کلونیزاسیون میانگین فراوانی مایکوریزایی (%f) در مناطق مختلف از 95 تا 100 درصد برآورد شد. شاخص تراکم مایکوریزایی (%m) در مناطق سنخواست و آشخانه با میانگین‌های 59/8 و 31/9 به‌ترتیب بالاترین و پایین ترین مقدار بود. در مورد شاخص تراکم جمعیت اسپوری بالاترین و پایین­ترین تراکم در مناطق اسفراین و آشخانه به‌ترتیب با میانگین 212/9 و 137/2 اسپور در 35 گرم خاک خشک بدست آمد. بررسی همبستگی شاخص‌های اندازه گیری شده با ph خاک نشان داد که همبستگی شاخص تراکم اسپور با ph در سطح احتمال 0/05 معنی‌دار و از نوع مثبت است.

Survey of Arbuscular Mycorrhizal Fungi symbiosis with cotton root in north khorasan province

To investigation existence of arbuscular mycorrhizal fungi symbiosis with cotton root, determination of root colonization percent and characterization of spore situation, 22 soil and root sles gathered from cotton fields of different areas in north Khorasan province. After root staining and extraction of spores from soil, root colonization and spore population determined, also effect of soil pH on these factors was evaluated. Results showed that all sles have arbuscular mycorrhizal symbiosis. About indices related to colonization, average of mycorrhizal frequency (%F) in different areas was between 95 to 100 percent. Average of mycorrhizal intensity index (%M) in Sankhast and Ashkhaneh areas with 59.8 and 31.9 was maximum and minimum respectively. about spore population density index maximum and minimum was in Esfarayen and Ashkhaneh with 212.9 and 137.2 spores per 35g/dried soil respectively. Correlation of measured indices with pH showed that correlation of spore population density with pH was significant (α = 0.05) and this correlation was positive.