اثر تاریخ کاشت بر نمو فنولوژی و عملکرد پنبه

سابقه و هدف: افزایش دمای جهانی که توسط چندین مدل آب و هوایی پیش بینی شده است، اثر مستقیمی روی رشد گیاهی، عملکرد و کیفیت پنبه دارد. این نوع از تغییرات درجه حرارت در مزرعه می‎تواند با کاشت محصولات کشاورزی در تاریخ‌های مختلف ایجاد شود و محصول در شرایط دمایی و رطوبت نسبی مختلف رشد کند. هدف ازاین تحقیق مدل‎سازی نمو فنولوژی در ارقام تجاری پنبه با استفاده از پارامترهای هواشناسی بود. مواد و روش‌ها: به‎منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر وقوع مراحل فنولوژیک و عملکرد ارقام پنبه، آزمایش مزرعه‌ای در دو منطقه‌هاشم آباد (پنبه با آبیاری) وکارکنده (پنبه دیم) در سال 1397 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. برای برآورد تاثیر تاریخ کاشت بر فنولوژی 6 تاریخ کاشت (با فاصله 15 روز) در کرت‎های اصلی و سه رقم (گلستان، لطیف و ساجدی) در کرت‎های فرعی کاشته شد. مراحل فنولوژی شامل سبز شدن، غنچه دهی، گل دهی، قوزه دهی، باز شدن قوزه و برداشت برای هر تاریخ کاشت یادداشت برداری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار sas انجام و برای رسم نمودارها از نرم‌افزار excel استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحقیقات نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر تعداد روز مورد نیاز در هر دو منطقه‌ از کاشت تا رسیدگی در سطح یک درصد معنی‎دار بود. به طوری که با تاخیر در تاریخ کاشت، هم در منطقه کارکنده و هم در منطقه‌هاشم آباد، تعداد روزاز کاشت تا مرحله سبز شدن از 7 و 9.1 به 4.6 و 3.1 روز، تا مرحله غنچه دهی، از 52 و 46 روز به 29.2 و 23.2 روز تا مرحله گلدهی، از 63.3 و 57.9 روز به 41.9 و 33.3 روز، تا مرحله گلدهی، از 75 و 63.8 روز به 58.3 و 43.2، تا مرحله بلوغ از 115 و 107.7 به ترتیب به 98.1 و 84.6 روز کاهش یافت. نتایج مقایسه میانگین عملکرد نشان داد که، بیشترین عملکرد کل وش پنبه ( kg.ha-14015) در کارکنده مربوط به تاریخ کاشت دوم و در‌هاشم آباد بیشترین عملکرد کل وش پنبه ( kg.ha-14122) از تاریخ کاشت سوم به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق مشخص گردید که تعداد روز و درجه روز رشد (gdd) مورد نیاز زراعت پنبه برای رسیدن به مراحل مختلف رشد سبز ،شدن غنچه دهی گل دهی غوزه دهی و رسیدگی در تاریخ های مختلف کاشت با یکدیگر تفاوت معنی داری داشتند بطوری که کاهش دوره رشد از 108 روز به 85 روز و به تبع آن کاهش عملکرد در واحد سطح مشاهده شد. یافته تحقیق حاضر نشان داد که درجه روز رشد مورد نیاز زراعت پنبه در تاریخهای مختلف کاشت تفاوت معنی داری با هم داشتند و اختلاف عملکردهای محصول را نیز میتوان به تفاوت درجه حرارت (درجه حرارت های تجمعی کسب شده) شرایط در طول مختلف در طول رشد پنبه نسبت داد.

the effect of planting date on the development of phenology of commercial cotton cultivars

background and objectives: the increase in global temperature predicted by several climate models has a direct impact on plant growth، yield، and cotton quality. this type of temperature change in agriculture can be produced by planting crops at different dates and growing crops under different temperature and humidity conditions. the objective of this research is to model the evolution of phenology in commercial cotton varieties using meteorological parameters.
materials and methods: to determine the required gdds of commercial cotton varieties under different planting dates، field experiments were conducted in 2018 in two regions، hashem-abad (gorgan) and karkandeh (kordkoy). to estimate the effects of planting date on phenology، field experiments were conducted using a split-plot design with 6 planting dates (15 days apart) as the main plot and 3 cultivars (golestan، latif and sajedi) as subplots with 3 replicates. data analysis was performed using sas software and excel software was used to prepare the graphs.
results: the results showed that the effect of planting date on days required from planting to boll opening was significant at p = 1% in both karkandeh and hashem-abad. thus، with a delay in planting date، the number of planting days to emergence increased from 7 and 9.1 to 4.6 and 3.1 days in both karkandeh and hashemabad، respectively; to the budding stage from 52 and 46 to 29.2 and 23.2 days، respectively; to flowering from 63.3 and 57.9 to 41.9 and 33.3 days، respectively; to flowering from 75 and 63.8 to 58.the results of yield comparison showed that the highest yield of total cotton (4015 kg ha^-1) was associated with the second planting date among the employees and in hashemabad the highest yield of total cotton (4122 kg ha^-1) was obtained with the third planting date.
conclusion: the results of this study showed that the gdd required for cotton cultivation was significantly different among the different planting dates.