اثر تنش خشکی بر تغییرات رنگیزه های فتوسنتزی و آنتیاکسیدانهای غیرآنزیمی گونههای مختلف گیاه پنبه (Gossypium Spp.)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نادری عارفی علی
|
|
منبع
|
پژوهش هاي پنبه ايران - 1399 - دوره : 8 - شماره : 1 - صفحه:137 -154
|
|
|
|
|
چکیده
|
پژوهش حاضر با هدف بررسی پاسخهای فیزیولوژیک ژنوتیپهای مختلف پنبه به تنش خشکی در سال 94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرمسار اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اصلی ژنوتیپهای پنبه (g) شامل ترمز 14 (تتراپلوئید، گونه g. barbedense)، بومی سرخه و گرمسار (دیپلوئید، گونه g. herbaseum) و ورامین (تتراپلوئید، گونه g. hirsutum) در چهار سطح و عامل فرعی شامل تنش خشکی (s در دو سطح؛ عدم تنش یا حفظ رطوبت در حد ظرفیت زراعی و تنش متوسط یا آبیاری در خاک با رطوبت 40 درصد ظرفیت زراعی) و سه زمان نمونهبرداری (d؛ 7، 14 و 21 روز پس از آخرین آبیاری) بود که به صورت فاکتوریل (s×d) مورد بررسی قرار گرفتند. تنش خشکی محتوای رنگیزههای فتوسنتزی شامل انواع کلروفیل و کاروتنوئیدها را افزایش میدهد. همچنین با اعمال تنش میزان پرولین و قند محلول افزایش یافت. ارقام بومی دیپلوئید گرمسار و سرخه از نظر این صفات نسبت به ارقام تتراپلوئید ورامین و ترمز 14 برتری نشان دادند. با افزایش فاصله از آخرین آبیاری، میزان آنتیاکسیدانهای غیرآنزیمی شامل پرولین و کاروتنوئیدها بیشتر شد. تنش خشکی باعث پراکسیده شدن لیپیدهای غشایی و افزایش میزان مالوندیآلدئید گردید که در این زمینه نیز ارقام تتراپلوئید و تجاری حساستر از ارقام بومی بودند. نتایج نشان میدهد که رقمهای بومی از پتانسیلهای فیزیولوژیکی گوناگونی برای کاهش اثرات تنش برخوردارند که ترکیب این توانمندی با پتانسیل بالای عملکرد ارقام برتر تجاری میتواند به افزایش تولید پنبه در شرایط کم آبی کمک کند.
|
|
کلیدواژه
|
اسمولیت ,پرولین ,کاروتنوئید ,مالون دیآلدئید
|
|
آدرس
|
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران, بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
amirndr@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|